20. yüzyıl mimarlık eğitiminde yeni tasarım anlayışlarının, yeni eğitim modellerinin üretildiği bir süreçtir. Günümüz mimarlık okullarında tasarım stüdyoları ya da atölyeleri, mimarlık eğitimindeki temel pozisyonunu korumaktadır. Mimari tasarım atölyeleri mimarlık eğitiminde öğrencilerin, hem tasarım eylemini hem de mimarlık eylemini aynı anda öğrenip uygulayabildiği “tek mecra” olarak kabul edilebilir. Özellikle 20.yy’ın son çeyreğinde ortaya çıkan kavram üzerinden tasarım modelleri günümüzde fazlası ile tartışmaya açılmıştır. Bilgisayar teknolojilerinin gelişmesi, özellikle soyut kavramlar üzerinden tasarım modelleri yerine daha matematiksel geometrik veriler üzerinden tasarım modelleri ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Matematik ve geometrinin iç içe geçtiği origami/kâğıt katlama pratiği günümüz mimarlık ortamında özellikle strüktür, cephe ya da örtü sistemleri tasarımında yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu noktada origami/kağıt katlama pratiğinin mimarlık eğitiminde nasıl kullanılabileceği bu çalışmanın ana problematiğidir. Origami ve mimarlık ilişkisi çok genel olarak pratiğin katlama ve geometrik düzen oluşturma özelliği üzerinden tartışılmakta ve uygulanmaktadır. Bu çalışma origami ve mimarlık ilişkisini katlama üzerinden değil kat izi ve bozum üzerinden tartışmaktadır. KTÜ Mimarlık Bölümü 2018-2019 Eğitim öğretim yılı güz döneminde Mimari Proje-III dersi kapsamında Origami/kâğıt katlama pratiği üzerinden mekân tasarımının nasıl olabileceği tartışılmıştır. Proje kapsamında 9 öğrenciden, origami/kâğıt katlama pratiği üzerinden oluşturulmuş bir strüktür sistemi tasarlamaları istenmiştir. Öğrenciler katladıkları nesneleri açıp kat izleri üzerinde geometrik düzenler seçilmişlerdir. Seçilen iki boyutlu geometrik izler üçüncü boyuta yükseltilerek açık, yarı açık ve kapalı mekânlara dönüşmüşlerdir. Bu bağlamda tasarım eğitiminde soyut kavramsal veriler yerine, somut matematiksel ve geometrik verilerin kullanılabilirliğinin sorgulandığı bu deneysel çalışmanın, mimarlık eğitim sürecinde alternatif yol arayışları bağlamında bir model oluşturabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Tasarım, Eğitim, Origami, Mekan, Mimarlık

Keywords: