Alüminyum ve alaşımları yüksek mukavemet özellikleri, hafiflikleri, iyi ısıl ve elektrik iletkenlikleri, korozyon dirençleri nedeniyle gıda, kimya, otomotiv, savunma sanayi, havacılık ve gemi inşa endüstrileri gibi birçok alanda, oldukça geniş bir şekilde kullanılmaktadır. Alüminyum alaşımları hafif metal ve işlenmesi kolay malzemeler olarak sınıflandırılmıştır. Alüminyumun mukavemeti, çelikten daha düşük olsa da kesit arttırılarak çelikle eşdeğer mukavemet sağlanabilmektedir. Uçak sanayisinde yüksek dayanıma sahip demir dışı alaşımların kullanılması, hafif metaller grubunda yer alması ile uçaklarda yapısal gövde, kanat ve kuyruk elemanları yapımında tercih edilmesi ile ağırlıktan kazanım, daha çok menzil, uçak hızında artış ve daha az yakıt serfiyatı sağlanmaktadır. 7075 alüminyum alaşımı levha/plaka, sac, çubuk ve boru / profil şeklinde temin edilebilmektedir. Deneyde kullanılacak alüminyum 7075 alaşımı 30 mm kalınlık, 250 mm genişlik ve 350 mm uzunluk ölçülerine sahiptir. Delme işlemi, diğer talaşlı imalat yöntemlerinden olan tornalama, frezeleme ve taşlama gibi işlemlere kıyasla daha çok kullanılmaktadır. İşleme sırasında tüm takımlar aşınır ve bu aşınma takımlar ömürlerini tamamlayıncaya kadar devam eder. Takım aşınması kaçınılmazdır. Aşınma, bir yüzeyden diğer bir yüzeye malzeme transferi veya aşınma parçalarının oluşumu neticesinde ortaya çıkan malzeme kaybıdır. Talaş kaldırma esnasında kesici takımların değişik bölgeleri, değişik aşınma tiplerine maruz kalır ve sonuçta kesici takımın ömrü azalır, körelir,aşınır ve uçları kırılır. Deneysel çalışmada, alüminyum 7075 – T651 alaşımını belirlenen kesme parametreleriyle CNC dik işleme tezgahı kullanarak delme işlemi sonrası oluşan deliklerin yüzey pürüzlülük değerleri (Ra) ve matkap uçlarda oluşan aşınmalar incelendi karşılaştırmaları yapılmdı. Kesme parametrelerinden olan devir sayısı 2000-3000-4000 (dev / dak) ve ilerleme hızı 200-400-500 (mm / dak) olarak belirlenmiştir. Bu delme işlemi için HSS – TiN kaplamalı, KARBÜR – TiAlN kaplamalı ve DLC kaplamalı matkap uçlarından ø10 - ø12 - ø14 (mm) olarak temin edilmiştir. Deneysel çalışmada toplam 9 adet matkap kullanıldı. Kullanılan matkap uçlarının uc açısı 180° ‘ye sahiptir.Çalışmada alüminyum 7075 – T651 alaşımın delinmesinde kullanılan matkap uçlarından TiN kaplı matkapların diğer kaplama türlerine göre daha iyi sonuçlar verdiği görüldü.
Anahtar Kelimeler: Alüminyum Alaşımı, Delme, Matkap Uçları, Yüzey Pürüzlülüğü, Aşınma.
|
