Yarışmalar yoluyla elde edilen projeler, mimari proje elde etme yöntemlerinden biri olup, çok sayıda proje üretilmesi ve sonrasında bu çoklu projeler arasında en iyi projenin seçilmesine dayanmaktadır. Yarışmalar doğası gereği farklı tasarımların ortak bir temada interaktif bir ilişki kurduğu mimari bir platform oluşturur. Böylelikle, bir yandan farklı tasarım gücüne sahip tasarımcıların buluştuğu bir tartışma ortamı oluştururken diğer yandan bu tartışmalar ışığında tasarım sınırlarını genişleten ve aynı zamanda yeni yetenekleri ortaya koyan bir mekanizma gibi çalışmaktadır. Mimarlık dünyasında önemli görülüp dünya çapında kabul gören yarışmaların başarısı üretilen projelerle birlikte sürecin baştan sona kadar iyi kurgulanmış olması ve yarışmadaki tüm mekanizma ve bileşenlerin iyi işlemesine bağlıdır. Bileşenler; yarışma şekilleri, yarışma ekibi, yarışma süreci, seçim süreci, işveren ve projeci ilişkileri, projeci atama kararları, belgeleme ve raporlama olarak ele alınabilir. Bu çalışma, Türkiye mimarlık yarışmaları ortamındaki bileşenlerin irdelenmesi ve bulgular ışığında yeni stratejiler üretilerek yarışma ortamının daha sağlıklı hale getirilmesini hedeflemektedir. Çalışmada, Strong tarafından incelenmiş Britanya özelindeki yarışma ortamı ve yarışmaların kriterleri ile Türkiye’deki Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliğinde bulunan kriterler ile yarışmalar ortamı karşılaştırma çalışma yöntemiyle incelenmekte ve eksikliği hissedilen durumlar için önerilerde bulunulmaktadır. İnceleme sonucunda göze çarpan en büyük husus, ülkemizdeki yarışma ortamındaki görev dağılımının şeffaf ve detaylı olmamasıdır. Britanya örneğinde yarışma yöneticisi, mali müşavir, teknik ekip gibi görevlerin bulunması yarışmaların daha profesyonel yapılması sağlamaktadır. Fakat Türkiye’de bu görevlerin birçoğunu raportörler üstlenmektedir. Ayrıca Türkiye’deki “Mimar” (Mimarlar Odasına üye mimarlık bölümü mezunu kişiler) kavramının yeniden ele alınması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: imari Yarışma, Yarışma Bileşenleri, Mimari Yarışma Ortamı
|
