Öz: Giriş: Birlikte barınma biçimleri sosyal ve ekonomik problemleri çözmek amacıyla geliştirilmiştir. 18.yy’ da zorlu çalışma ve barınma koşulları gibi durumlara sosyalist ütopistler bazı kente ve sosyal yaşama dair bazı öneriler getirmişlerdir. Bu ütopyalar cohousinglerin oluşumuna temel oluşturmuşlardır. Ortaya çıkış sebepleri komşuluk ilişkilerini geliştirmek, gündelik yaşamın bazı eylemlerini birlikte kurgulayarak daha çok birlikte zaman geçirmek, çocukların daha güvenli bir ortamda büyümesini sağlamak, yaşamı ortak alanlar yaratıp paylaşım ve dayanışma içerisinde yürütmektir. Kullanıcının kendi yaşam alanı için inisiyatif kullanabilmesi ve katılımcı rol oynaması önem taşımaktadır. Amaç: Cohousing yapılarının mekânsal ve sosyolojik gelişimlerini incelemektir. Yöntem: Bu çalışma için literatür taraması yapılarak, cohousing yapılarında yapılan gözlemler, fotoğraf çekimleri, mimarlarla ve barınan insanlarla görüşmeler yapılarak cohousing deneyimi araştırılmıştır. Bulgular: Her ailenin kendi özel yaşam alanlarının olması, tamamen ortak olmayan bir mülkiyet yapılanması yanı sıra; ortak mekânların bulunması itibariyle farklı bir barınma biçimidir. Kırsalda ya da kent içinde, müstakil veya yüksek katlı olarak da tasarlanabilmektedir. Her ülkede cohousing oluşumlarında farklı uygulamalara rastlanılabilmektedir. Kente ve barınanlara önemli nitelikler katmaktadır. Bunlar; komşuluk ve kentsel etkileşim, sosyal dayanışma ve yardımlaşma odaklı bir yaşam, düşük maliyet ve uzun vadede ödenebilirlik, yeşil alanlar, ekolojik çözümler ve katılımcı tasarım sağlamasıdır. Sonuç: Cohousinglerde ortak mekân kullanımı, birlikte vakit geçirerek yapılan aktiviteler de diğer komşu yapılardan da katılım beklenebilir. Bu bağlamda bulunduğumuz çağın insanları bireysellik ve yalnızlık kavramlarıyla yüzleştirmesi neticesinde saygı, paylaşım ve dayanışma ortamı içinde birlikte ve bireysel olanın dengesi topluluğun özgün yapısına göre uyarlanarak yaşam alanları oluşturulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Cohousing, Birlikte yaşam, Mekân paylaşımı, Konut
|
