Çalışanlar işyerlerinde fiziksel, çevresel ve psikolojik ergonomik risk faktörlerinin etkisi altındadırlar. Çalışanların yaptıkları işlerden kaynaklanan fiziksel risk faktörleri, örneğin aşırı kuvvet gerektiren, tekrar eden, statik ve ergonomik açıdan uygun olmayan duruşlar gerektiren işler, zamanla kas iskelet sistemi rahatsızlıklarına neden olmaktadır. Çalışma ortamındaki gürültü, titreşim, aydınlatma, sıcaklık ve zehirli gazlar gibi faktörler de çevresel faktörleri oluşturmakta ve çalışanı hem sağlık, hem iş performansı hem de psikolojik açıdan etkilemektedir. Çalışanların iş yerlerinde çevresiyle iletişim sağlayamaması, ekonomik sıkıntıların varlığı, grup çalışmasına yatkın olmama gibi durumlar da psikolojik faktörler olarak değerlendirilmektedir. Ergonomik risk faktörleri çalışanlarda yaratacağı sağlık problemleri ile iş verimini düşürmekte ve bazı durumlarda iş güvenliğini olumsuz etkilemektedir. Tüm bu olumsuzlukları minimize edecek hatta ortadan kaldıracak önlemler alınmalıdır. Bu çalışmada, yem makineleri ve yem tesisi üretimi gerçekleştiren bir firma, fiziksel ve çevresel ergonomik risk faktörleri açısından incelenmiştir. Firmada, çevresel risk faktörlerinden gürültü değerlendirilerek gürültü haritası oluşturulmuş ve yüksek gürültülü iş istasyonları belirlenmiş ve gürültü seviyesini düşürmek amacıyla önerilerde bulunulmuştur. Fiziksel risk faktörleri açısından atölye için risk analizi geçekleştirilmiş ve ayrıca çalışanların duruşlarının ergonomik açıdan uygunluğu Hızlı Üst Vücut Değerlendirme Yöntemi (REBA) ve bilgisayar destekli ergonomi yazılımı AnyBody Modelleme sistemi ile değerlendirilmiştir. Çalışanlar için risk oluşturabilecek çalışma duruşları için önerilerde bulunulmuş, böylece çevresel ve fiziksel risk faktörlerinin yol açabileceği olumsuzluklar önlenmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ergonomik risk faktörleri, çevresel risk faktörleri, ergonomik olmayan duruşlar, REBA, AnyBody Modelleme Sistemi
|