Havacılık, Türkiye’ de son yıllarda kendisine olan ilginin arttığı bir sektör olmuştur. Havayolu taşımacılığı birden fazla bileşeni bir arada bulunduran karmaşık ve kendi içindeki dinamikler açısından entegre bir sistemdir. Bu sebeple farklı konu başlıkları altında çeşitli alanlardaki akademik çalışmalara konu olmaktadır.
Havayolu planlama, yönetim ve operasyon süreci, işletmenin elinde bulundurduğu ve yüksek maliyetli olan kaynakların etkin ve verimli kullanılması ile bunları işletme amacı olan gelir ve karlılığa dönüştürmesini sağlayan uzun vadeli bir süreçtir. Havayolu taşımacılığında uçuş ve uçucu ekip çizelgeleme, uçak, yedek parça, yakıt, konaklama, bakım, onarım ve mühendislik çalışmaları oldukça yüksek maliyetlere sahip kalemlerdir. Yakıtlardan hemen sonra gelen en büyük maliyet kalemi ekip çizelgelemedir.
Havayolları artan rekabet ortamında sektördeki varlıklarını sürdürebilmek ve diğer benzer işletmeler ile rekabet edebilmek için daha verimli ve tasarruf sağlayan etkin planlama yapmak durumundadır. Bu aşamada havayolları etkin bir kaynak planlama ve çizelgeleme yöntemlerine gereksinim duymaktadırlar. Havayolları, bu planları yaparken Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü gibi ulusal/uluslararası otoriteler tarafından yayınlanan şartlara dikkat etmek durumundadırlar.
Bu çalışmada en düşük maliyet ile gerçekleştirilebilecek bir uçucu ekip planlaması için klasik sezgisel bir yöntem ortaya konulmuştur. Yöntem geliştirilirken araç rotalama problemlerinde sıkça kullanılan süpürme algoritması mantığından faydalanılmıştır. Tasarlanan algoritma C+ programlama dilinde yazılmıştır. Yazılan kod Visual Studio ortamında geliştirilmiştir. Özel bir havayoluna ait 3 günü içeren 139 adet gerçek uçuş verisi ile problem çözülmeye çalışılmıştır. Veri setinde 28 farklı uçuş lokasyonu bulunmaktadır. Program her bir uçuş lokasyonundan başlamak suretiyle tüm uçuş noktaları taraması yapılarak çalıştırılmış ve çeşitli rotalar elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar kendi içlerinde yorumlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Havayolu Uçuş Eşleme, Ekip Çizelgeleme, Araç Rotalama, Süpürme Algoritması
|
