Çalışma kapsamında, denim kumaş üretiminde çözgü ipliği olarak kullanılan indigo boyalı atık ipliklerden geri dönüşüm yoluyla elde edilen elyaflardan pre-consumer iplik eldesi ve üretilen bu ipliklerin performans özelliklerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla indigo boyalı ipliklerden geri dönüşüm ile elde edilen elyaflar harmanda %30 oranında karıştırılarak iplik üretimi gerçekleştirilmiş ve üretilen ipliklerin fiziksel özellikleri aynı numarada orijinal pamuk elyafı ile üretilen iplikler ile karşılaştırılmıştır. İplikler ring eğirme yöntemi ile Z büküm yönünde üretilmiştir. Çalışma için rijit iplik olarak Ne 7,12/1 ring şantuk ve Ne 9,8/1 ring şantuk iplikler, elastanlı iplik olarak ise Ne 10/1 ring karde elastan ve Ne 13/1 ring karde elastan iplik elde edilmiştir. Üretilen rijit ve elastanlı, orijinal ve geri dönüşüm elyaflı ipliklerin düzgünsüzlük ve mukavemet değerleri standart yöntemlerle test edilmiştir. İpliklerin %U (düzgünsüzlük), CVm, %200 neps, %50 ince ve kalın yer değerleri ile Rkm (mukavemet) değerleri karşılaştırılmıştır.
Ayrıca işletmeden çıkan atık indigo ipliklerin değerlendirilebilmesi nedeniyle maliyet girdisi analiz edilmiştir. İndigo ipliklerin değerlendirilmesi ile üretilen ipliklerin maliyet açısından daha avantajlı olduğu tespit edilmiştir. Karde pamuk iplik üretiminde telef miktarının %14, harmanda %30, indigo iplik açma kullanılarak üretilen ipliklerde ise telef miktarının %27 olduğu gözlemlenmiştir. Harmanda %30 oranında indigo iplik açma kullanılarak üretilen 1 kg ipliğin, %100 pamuk elyafı kullanılarak üretilen ipliğe göre %14 daha düşük maliyetle üretildiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Pre-consumer, İndigo iplik açma, Geri dönüşüm elyaf, Geri dönüşüm iplik, Yaşam döngüsü değerlendirmesi
|
