BİLDİRİLER

BİLDİRİ DETAY

Murat KORKMAZ, Ayhan AYTAÇ
İNŞAAT SEKTÖRÜ ÜRETİM İLİŞKİSİ VE CİRO VERİLERİNİN PANEL VERİ ANALİZİ
 
Giriş: Günümüz para politikalarının reel olarak etkilerini anlayabilmemiz için ekonomik anlamda sektörün aktörlerini iyi incelememiz gerekmektedir. İnşaat sektörü bu aktörlerden birisidir. Ayrıca para ekonomisi sektör araçlarının nasıl tepki verdikleri ve diğer aktörlerle nasıl bir ilişki içinde olduğunu iyi analiz etmek gerekir. Türkiye başta olmak üzere gelişmiş dünya ülkelerine baktığımızda inşaat sektörünün önemli bir aktör olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle gelişmekte olan dünya ülkelerinde inşaat alanına yönelik ekonomik faktörler birçok alanda etkisini hissettirmektedir. Çünkü inşaat sektörüne bağlı olarak hareket eden ve bağımlı diyebileceğimiz birçok farklı alan söz konusudur. İnşaat sektörü özellikle orta ölçekli ve gelir seviyesi ortanın altında olan toplum bireyleri açısından önemli bir yatırım aracıdır. Bu durum üst gelir seviyesine sahip farklı toplum birey ve kurumları içinde geçerlidir. Yapılan birçok bilimsel çalışmaya baktığımızda inşaat sektörü ile para politikası arasında önemli bir etkileşimin olduğunu rahatlıkla görebilmekteyiz. Konut finansmanı başta olmak üzere tüketimin önemli bir parçası olan inşaat sektörü yine finansal piyasalarla olan ilişkisini sürekli sıcak tutmaktadır. Günümüz finans sektörü ve bankaları her geçen gün farklılaşan imkânlarla tüketicinin ilgisini çekmeye çalışmaktadır. Aynı şekilde makroekonomik anlamdaki değişimlere paralel olarak konut alım satımı yani konut sektörü diyebileceğimiz alanda da genel bir hareketliliğin olduğunu ifade edebiliriz. Bu hareketlilik beraberinde birçok farklı sektörün de hareketliliğine katkı sağlamaktadır. Yine aynı şekilde inşaat sektörüne bağlı olarak hareket eden alt sektörler de tüketicinin ihtiyaçlarına cevap vermektedir. Bunlar özel tüketim ve ana tüketime bağlı olarak ortaya çıkan tüketim farklılıklarıdır. Bu tüketim kalemlerine baktığımızda ise özellikle mobilya, dekorasyon, tadilat ve lojistik alanlarını görebilmekteyiz. Bir farklı boyut ise istihdamdır. 2017 yılı itibariyle küresel anlamda inşaat sektörünün payına baktığımızda bu oranın %15 olduğunu görmekteyiz. Aynı şekilde Türkiye açısından değerlendirdiğimizde ise bu oranın %9 seviyesinde olduğunu söyleyebiliriz. İnşaat sektörünün hareketliliğine etki eden faktörlere baktığımızda ise hükümet politikaları, yatırım potansiyelleri ve ülke ekonomisinin büyümeye yönelik ivmesinin etkili olduğunu söyleyebiliriz. “Genel anlamda yapılan tahminlere göre hareket ettiğimizde ise 2025 yılında tahmin edilen büyümenin gelişmiş ülkeler açısından %10 seviyesinde olacağı ve gelişmekte olan ülkeler için ise bu oranın %17 seviyelerine geleceği tahmin edilmektedir. İnşaat sektörüne bağlı olan diğer sektörler ile istihdamın da bu oranlara bağlı olarak hareketleneceğini ifade edebiliriz. Yapılan tahminlere ve gelişmelere paralel olarak değişecek olan sektörün dünya genelindeki mevcut durumuna baktığımızda ise özellikle Asya Pasifik ve Kuzey Amerika’da istikrarlı olarak devam eden düşük faiz oranları ile emtia fiyatlarındaki istikrar nedeniyle 2018 yılı inşaat sektörün hareketli olacağını göstermektedir” (KPMG, 2018). Gelişmiş olan dünya ülkelerine baktığımızda ise ABD ve Kanada da inşaat sektörünün de hareketleneceğine vurgu yapılmaktadır. Bu oranların %4 ile 6 arasında değişebileceği ifade edilmektedir. Fakat Latin Amerika’da ise durum aksine bütçe sorunları ve yolsuzluklar nedeniyle birçok inşaat projesinin iptal edilmesi ve hayata geçirilemeyeceğini göstermektedir. İş gücünün oldukça ucuz olduğu ve sektörel anlamda iyi bir aktör olan Çin’de ise büyüme oranlarının stabil kalacağına vurgu yapılmaktadır. Aynı şekilde inşaat sektöründeki hareketliliğinde aynı düzeyde hareket edeceği de dikkat çekmektedir. Amaç: Bu araştırmanın amacı birden fazla alt kategorinin olduğu (İnşaat, Bina Dışı yapıların inşaatı, Özel inşaat) ciroları ile üretim endeksi arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Kapsam: Araştırmada 2014-2017 yılları arasındaki, TUİK-İnşaat Ciro ve Üretim Endeksi verileri baz alınmıştır. Yöntem: Bu araştırmadan elde edilen veriler SPSS 18.0 ve Eviews programı ile analiz edilmiştir. Birden fazla sektör ve yıl bulunması sebebiyle panel veri analizinden faydalanılmıştır. Analiz kapsamında ANOVA, Independent samples t-test, Regresyon, Granger Nedensellik ve Korelasyon analizleri yapılmıştır. Sonuç: İnşaat üretim endeksi, ciro endeksinin nedeni bulunmuştur. İnşaat üretim endeksi, faaliyet alanına göre farklılaşmaktadır. İnşaat üretim endeksi, yıla göre farklılaşmaktadır. İnşaat ciro endeksi, faaliyet alanına göre farklılaşmaktadır. İnşaat ciro endeksi, yıla göre farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler: İnşaat, Ciro, Endeks, İlişki, Tüketim



 


Keywords: