Soğuk dövme, karmaşık kesitli parçaların üretiminde kullanılan, malzemenin iki kalıp arasında plastik deformasyona uğratılarak şekillendirilmesi yöntemidir. Soğuk dövmenin tercih edilmesinin başlıca sebepleri; oda sıcaklığında uygulanabilmesi, malzeme yüzeyinde istenmeyen yapıların oluşmaması ve herhangi bir malzeme kaybı olmadan yüksek mekanik özelliklere sahip parçaların üretiminin sağlanmasıdır.
Bu çalışmada özel bağlantı perçininin simülasyon destekli üretimi için operasyon adımları ve kalıpların 2D ve 3D modellemeleri hazırlanarak, sonlu elemanlar programı simufact.Forming kullanılarak operasyon – kalıp analizleri yapılmış, prototip üretim gerçekleştirilmiştir. Ürün üretim süreçleri dikkate alınarak ürün ve proses tasarımı değerlendirildiğinde bazı zorluklar bulunmaktadır. Bunlardan ilki, ürünün çap / boy oranının düşük (%66) olmasına bağlı olarak üretim presinde kalıplar arası transfer sırasında kullanılan penslerin yeniden tasarlanması ve üretim hızına hazır hale getirilmesidir. Bunun için yeni tasarımlar gerçekleştirilmiştir. Diğer zorluk ise Parça, kafa altında bulunan ve kullanıldığı yere kaynaklanabilmesini sağlayan dairesel punta formu (Ø22 mm – yükseklik 0,75mm) barındırmaktadır. Bu formun istenen ölçülerde sağlanması kullanılacağı alandaki kaynak kalitesi için büyük önem taşımaktadır. Simufact.forming sonlu elemanlar yazılımı ile gerçekleştirilen analizler ile tasarlanan operasyonların ve kalıpların muhtemel şekil değişimleri, maruz kaldıkları yükler, parça için lif yapısındaki değişiklikler görülmüştür. Özel kesite sahip (boy ve çap oranı (%66)) perçin bağlantı elemanının tasarımı sırasında çoklu prosesler arasında uygun şekilde taşınabilmesi için özel pens tasarımı yapılmıştır. Simülasyon destekli üretim ile istenen sınır şartları kapsamında 85 adet/dk parça üretimi sağlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Soğuk Dövme, Numerik Analiz, Sonlu Elemanlar Yöntemi
|
