Otomotiv sac parça birleştirme yöntemleri arasında sıklıkla kullanılan elektrik direnç kaynağı, trafo üzerinde oluşan akımın üst elektrottan alt elektroda geçişi sırasında arada bulunan sac parçaları, gelen akımla birleştirmesi işlemidir. Projeksiyon kaynağı ise, kaynak yapılacak parçalardan birinde veya her ikisinde bulunan kabartmalar sayesinde, punta kaynağından elde edilen basınçla yapılan elektrik direnç kaynağı yöntemidir. Direnç kaynak yöntemi kullanılarak yapılan somun kaynağı işlemi, yüksek verimlilik, düşük maliyet, enerji ve malzeme tasarrufu avantajlarının yanı sıra, tekrarlanabilirliği ve kaynakların yüksek kalitesi nedeniyle otomotiv endüstrisi uygulamalarında yoğun olarak kullanılan teknik bir işlemdir.
Projeksiyon somun kaynak işlemi, endüstriyel uygulama alanlarında standart punta kaynak makineleri kullanılarak gerçekleştirilmektedir.Çoğunlukla operatör tarafından teker teker gerçekleştirilen bu işlemin, çok puntalı yapıya sahip parçalarda da kullanılması imalat sürelerinin uzun olmasına, somun kaynağı için harici makine kullanımına ve ekstra üretim alanı gereksinimine sebebiyet vermektedir. Özellikle otomotiv sektöründe gerçekleşen talep artışları, sahip olunan üretim alanından maksimum verim elde edilmesini ve imalat sürelerini kısaltacak yeni önlemlerin alınmasını gerekli kılmaktadır.
Bu çalışmada, otomotiv imalat sektöründe standart olarak kullanılan somun projeksiyon kaynağı işleminin, kaynak fikstürü üzerinde nokta direnç kaynağı ile birlikte entegrasyonu yapılarak, imalatta üretim esnekliğinin artırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, herhangi bir direnç kaynağı robotuyla entegre şekilde çalışabilecek ve kaynak fikstürüne konumlandırılabilecek yeni fikstür elektrot grubu tasarımı yapılmıştır. Ayrıca incelenen literatür çalışmalarından farklı olarak kaynak fikstürünün, imalat parçasını kaynak işlemi sırasında sabit tutma işlevine ek olarak, somun projeksiyon kaynağına da imkan veren esnek yapıya dönüşmesi, tasarlanan mekanizma sayesinde mümkün olabilmiştir. Bu sayede kaynak fikstüründe hem nokta direnç kaynağı hem de projeksiyon kaynağının atılabilirliği irdelenmiş, elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Projeksiyon, Direnç, Kaynak, Fikstür, Tasarım
|
