Bitki kök çevresinde bulunan ve toprağın besin açısından muazzam zengin bir parçasını oluşturan rizosfer milyonlarca mikroorganizmanın yaşamını sürdürdüğü bir alandır. Bu bölgede yaşayan bazı bakteriler bitkinin büyümesine, gelişmesine yararlı etkide bulunmakta ve bitki probiyotikleri olarak da isimlendirilmektedir. Aynı zamanda bu bakteriler ağır metallerin bulunduğu topraklarda da yaşayarak ağır metal toksisitesiyle başa çıkmak için genellikle birçok strateji geliştirmiştir. Ağır metal dirençli bitki probiyotik bakteriler metallerle kirlenmiş topraklarda bitkilerin büyümesini ve gelişmelerini artırmak için kullanılabilir.
Bu çalışmada; 2019 yılı Mayıs ve Haziran aylarında Kırşehir ili Mucur ilçesinden farklı bitkilere ait Triticum aestivum L. (Buğday), Hordeum vulgare L. (Arpa), Avena sativa L. (Yulaf), Cicer arietinum L. (Nohut), Medicago sativa L. (Yonca), Phaseolus vulgaris L. (Fasülye) rizosferik toprak örnekleri alınarak PGPR’lerin izolasyonu yapılmış, toplam 47 adet izolat elde edilmiştir. İzole edilen bakterilerin kobalt klorür (CoCl2.6H2O) ağır metaline karşı dirençlilikleri 5mM, 10mM, 15mM`lık konsantrasyonları kullanılarak belirlenmiştir. 5mM’lık konsantrasyonda 6 tane izolatın dirençli (MH-39-4, MH-39-7, MH-41-1, MH-42-3, MH-42-5, MH-43-3), 41tane izolatın ise duyarlı olduğu; 10mM’ lık konsantrasyonda 2 tane izolatın dirençli (MH-43-3, MH-44-2), 45 tane izolatın duyarlı olduğu; 15 mM’lık konsantrasyonda ise 1 tane izolatın dirençli (MH-43-3), 46 tane izolatın ise duyarlı olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde; dirençli türlerin özellikle ağır metal birikiminin olduğu toprakların iyileştirilmesinde ve bitkilerin büyümesini teşvik etme amacıyla kullanılabileceği düşünülmektedir.
Teşekkür: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Müdürlüğü, No: ZRT.A4.21.017
Anahtar Kelimeler: Biyogübre, Bitki Probiyotik, Ağır Metal, Kobalt
|
