Geçmişten günümüze kadar yerleşik hayat, bireylerin beraber yaşama isteklerinden oluşmuştur. Bu oluşumlar ise, kentleri ortaya çıkaran temel nedenlerden biridir. Kent merkezlerinde fiziksel olarak öne çıkan bazı unsurlar vardır. Bunlar: yol, sınır/ kenar bölgeleri, odak noktaları ve işaret öğelerdir. Konumuzun temelini oluşturan kıyılar ise kenarlar ögesinin en güçlü unsurudur ve kıyı alanları kentlerin planlanmasında önemli katkı sağlamaktadır. Kıyı alanlarında, mekânların bir araya getirme etkisi yaratarak kentlerde bütüncül bir görünüme imkân vermektedir. Çağımızda artan nüfus yoğunluğu, kıyıların kullanımlarını her geçen gün artırmaktadır ve bunun yanında olumsuz faktörler sebebiyle kıyı alanları zamanla tahrip olmaya başlamıştır. Kentsel tasarım alanında yapılmış olan bu tahriplerin değerlendirilmesi için dolgu yapılması önerisi günümüzde kentsel yaşam için değerlendirilmesi yapılır. İstanbul'da yer alan kıyılar eski dönemlerde yapılan kusurlu planlamacılık ve şehir faaliyetleri sebebiyle sık bir yapılaşma ve devamlı olarak artmakta olan toplum talebinin baskısı altında kalarak dolgu uygulamalarına maruz kalmıştır. Kentin hızlı bir şekilde nüfusunun artması, kontrolsüzce kentleşmeler ve kent dönüşümü uygulamalarıyla yalnızca kentsel alanlar değil aynı anda kıyı alanlarını da etkilemekte ve kıyı alanlarında meydana gelen kentleşmenin baskısını da arttırmaktadır (Akkaya vd, 1998). 1950 yılından sonraki dönemde kentleşme ve sanayileşme unsurlarının artmasıyla yaşanan, nüfusun hızlıca büyümesi, kıyılarda konutların ve sanayinin oluşumlarıyla ,tahrip olmasına neden olmuştur. İstanbul’un kıyılarında meydana gelen bu baskının önlenebilmesi amacıyla sürdürülebilirliği bulunmayan; plansızca, rant amacıyla kurulmuş olan ve aynı zamanda hukuka uygun bulunmayan dolgu alanları inşa edilmiştir. Bu bağlamda İstanbul Büyükşehir Belediyesi, kıyıların doldurulmasıyla kıyılarda bulunan sorunları çözmeyi tercih etmektedir. İnşa edilen bu dolgu alanlarının üzerine; miting alanlarının, kordon yolu, rekreasyon alanını, koşu ve spor yolları, sosyal tesisler ve bahçe peyzajı sahaları gibi uygulamalara yer verilerek İstanbul’un deniz kıyılarında bulunan kenar çizgileri, denizlere yönelik uzamaktadır ve bu nedenle kıyıların doğal hali muhafaza edilememektedir.
Anahtar Kelimeler: Kıyı Alanları, Dolgu, Kent
|
