Depreme dayanıklı yapı tasarımı konusu Türkiye gibi aktif deprem kuşağında yer alan bir ülke için büyük önem taşımaktadır. Bu bakımdan depreme dayanıklı yapı tasarımı konusunda, betonarme perde duvar kullanımı yaygın olarak başvurulan yollardan biridir. Yapının taşıyıcı sistemi tasarlanırken; betonarme perde duvarların kesit alanı, kesit şekli ve perdelerin planda yerleşimi önemli bir unsur haline gelir. Bu çalışmada; deprem etkisindeki betonarme yapılarda daha çok yatay yük taşıma kapasitesi sağlamak ve yapının yatay rijitliğinin arttırılmasını temin etmek amacıyla taşıyıcı sistemin düşey taşıyıcıları arasında öngörülen L tipi perdelerin, planda yerlerinin değiştirilmesinin yapısal davranışı nasıl etkilediği araştırılmıştır. Simetrik bir geometri ile planlanan ve dolayısıyla burulma düzensizliği bulunmayan betonarme bir binada, L Tipi perdelerin planda farklı yerleşimleri sağlanarak, incelenen yapıların dinamik analizleri yapılmış ve elde edilen sonuçlar yardımıyla yapının deprem davranışı üzerinde taşıyıcı sistem tasarımı bakımından perde yeri değişiminin etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda; en kesit şekli L olarak belirlenen perdelerin planda farklı yerleşimlerine bağlı olarak iki farklı tip model oluşturulmuştur. Yapının zemin katının farklı kullanım amaçları göz önünde bulundurularak dört farklı zemin kat yüksekliği için toplamda sekiz farklı model oluşturulmuş ve bu modellerin ayrı ayrı dinamik analizleri yapılmıştır. Oluşturulan farklı tipteki modellerde, betonarme perdeler SAP 2000 programı ile Shell (kabuk) eleman modeli kullanılarak modellenmiştir. İncelenen bütün yapı tiplerine ait modellerin yapısal analizleri “Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi” kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen sonuçları karşılaştırmak amacıyla; taban kesme kuvveti- tepe noktası yer değiştirmesi, yumuşak kat düzensizlikleri ve tip modellerin hâkim periyotlarına ait grafikler çizilmiştir.
Anahtar Kelimeler: L Tipi Perde Duvar, Yatay Rijitlik, Dinamik Analiz, Eşdeğer Deprem Yükü
|
