Sürfektanlar hidrofilik ve hidrofobik yapıya sahip olan yüzey gerilimini düşüren maddelerdir. Parçalanması zor olan maddeler bunlar ile kolaylıkla parçalanabilmektedir. Sürfektanlar doğal ve yapay olarak üretilmektedirler. Doğal yolla biyosürfektan üreten mikroorganizmalar özellikle de bakteriler besin maddesi olarak yağları, karbonhidratları ve poliaromatik hidrokarbonları karbon kaynağı olarak kullanmakta ve yapay sürfektanlara oranla çevreye olan zararlı etkileri daha düşük olmaktadır. Poliaromatik hidrokarbon kirliliğinin temizlenmesinde kullanılan kimyasal sürfektanlar ortaya çıkardıkları yan ürünlerden dolayı çevre kirliliğinin boyutunu arttırmakta ve onlara oranla biyosürfektanlar hem doğada biyolojik olarak parçalanabilmekte hem de oluşan yan ürünleri de parçalayabilmektedir. Aynı zamanda biyosürfektanlar yüzey gerilimini düşürme özelliğinden dolayı petrol gibi suda çözünmeyen hidrofobik yapıdaki substratların çözünürlüğü artmakta ve ayrıca biyodegradasyonun gerçekleşmesini kolaylaştırmaktadır
Bu çalışmada kullanılan toprak örnekleri Kırşehir ilindeki Lastik fabrikası ve Mersin ili Kazanlı ve Karaduvar rafineri bölgesinde petrol ve petrol türevleri ile kontamine olmuş alanlardan alınmıştır. Alınan toprak örneklerinden bakteri izolasyonu amacıyla %1 oranında ham petrol içeren özel besiyeri hazırlanmış ve toplam 40 adet bakteri izole edilmiştir. İzolatların biyosürfektan üretme yeteneklerinin belirlenmesi amacıyla ‘‘Drop Collapse’’ yöntemi kullanılmış ve test edilen 40 izolattan 29 tanesinin biyosürfektan üretme yeteneğine sahip olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç olarak; bu araştırmada biyosürfektan üretme kapasitesine sahip izolatlar elde edilmiştir. Bu izolatların özellikle poliaromatik hidrokarbonlarla kontamine olmuş bölgelerin biyodegradasyonunun hızlandırılmasında önemli bir rol oynayacağı düşünülmektedir.
Teşekkür: Bu çalışma Ahi Evran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri No: Fen.4003/2.14.009 kapsamında desteklenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Biyosürfektan, Biyoremediasyon, Poliaromatik hidrokarbon
|
