Ekonomik kalkınmanın ve sosyal gelişmenin ihtiyaç duyduğu enerjinin minimum maliyetle üretimi, ancak bu enerji talebi karşılanırken çevresel zararların minimum düzeyde tutulması, enerjinin üretimin en verimli ve performanslı üretimi sağlanmalıdır. Bunun için en düşük maliyetli bir sistem oluşturulması hedeflenmektedir. Enerji ihtiyacının giderek artması enerji santrallerinde enerji verimliliğinin artırılması ve çevrenin korunması için yüksek sıcaklık ve basınca dayanıklı malzemelerin kullanılması zorunludur.
Enerji santrallerinde daha yüksek sıcaklık gerektiren kısımlarda boruların yüksek sıcaklık ve sürünme dayanımına sahip SA 335 P91 çeliği , daha düşük sıcaklık istenen kısımlarda ise SA312 TP 316L ostenitik paslanmaz çelik kullanılabilmekte ve daha verimli ve ucuz hale getirilmektedir. Bu çalışmada farklı kimyasal kompozisyon özelliklerine sahip iki farklı malzemenin endüstride kullanılan yastıklama (buttering) yöntemi uygulanmadan SA 335 P91 çelik boru malzeme ile aynı kalınlıktaki SA 312 TP 316L östenitik paslanmaz çelik boru TIG (Tungsten Inert Gas) kaynak yöntemi ve AWS A5.14:2011 ERNiCr-3 Ø2.4 ilave tel kullanılarak birleştirilmiştir. Kaynak işlemi sonunda gerekli olan ısıl işlem uygulanmıştır. Birleştirilen malzemelerin mikroyapı ve mekanik özellikleri incelenmiştir. Mikroyapı incelemeleri optik mikroskop ile gerçekleştirilmiştir. Birleştirilen malzemelerin mikroyapı incelemesi ve çekme dayanımı, sertlik, eğme ve çentik darbe tokluk gibi mekanik özellikleri belirlendi. Elde edilen çekme dayanımı ve darbe tokluk değerlerinin ilgili malzemenin ASME Section IX uluslararası standartlarda kabul edilen değerler arasında olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: TIG, Mekanik özellikler , SA 335 P91, SA 312 TP 316L
|
