Kentsel kamusal mekânlar bileşeni olarak sokak, cadde, park, meydan, pazar yeri vb. alanlar halkın sosyalleşmesine ve rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılamasına katkı sağlamaktadır. Günümüzde hızla artan kentleşme baskısı sonucunda kentsel yaşam kalitesini arttırmaya yönelik kentsel tasarım uygulamaları artan öneme sahiptir. Bu bağlamda kamusal dış mekân elemanı olarak cadde peyzajı (streetscape) genel çerçevede kentin belirli bir cadde karakterini yansıtan caddelerin görünümü ve ilişkisi olarak ifade edilmektedir. Cadde peyzajı tasarımında, caddenin karakterine ve kimliğine uygun caddeye özgü tasarımlar yapılması esastır. Cadde peyzajı tasarımı, cadde kamusal alanlarının hayati bir bileşeni olmasının yanı sıra insanların kullanımını da etkiler. Başarılı bir cadde peyzajı tasarımı caddenin estetik kalitesi ve güvenlik düzeyi üzerinde olumlu etkiye sahip olmakla birlikte ekonomik canlılığı ve halkın konfor seviyesini de artırmaktadır. Dolayısıyla cadde peyzajı tasarımı kentsel yaşam kalitesinin yükselmesine katkıda bulunmaktadır. Bu bildiride, cadde peyzajının tanımı, önemi, işlevi ve sürdürülebilir tasarım ilkeleri sunulmaktadır. Yaya mekânlarının sınıflandırılması yapılarak dünyadan ve Türkiye’den farklı karakterlere sahip cadde peyzajı örnekleri seçilerek irdelenmiştir. Sonuçta ise kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve kentlerin yeniden canlandırılması açısından önem arz eden sürdürülebilir cadde peyzajı tasarımlarının kentsel kamusal dış mekân düzenlemeleri bağlamında önemi vurgulanmıştır.
Not: Bu çalışma, 2018-FEN-CY-010 proje kod nolu “Bartın Kenti Örneğinde Cadde Peyzajı Tasarım Rehberi” başlıklı proje kapsamında hazırlanmış, desteklerinden dolayı Bartın Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’ne teşekkürler.
Anahtar Kelimeler: Cadde Peyzajı, Kentsel Mekân, Kentsel Tasarım
|
