Türkiye dünyanın önde gelen tarım ülkelerinden biridir. Verimli tarım arazilerine sahip olması ve kırsal bölge nüfusunun fazla olması tarımda çalışan sayısını arttırmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre istihdam edilenlerin %20.6’sı tarım sektöründe çalışmaktadır (TÜİK, 2017). Kayıtdışı çalışan sayısı da düşünüldüğünde bu sayısının daha da arttığı anlaşılmaktadır. Tarım sektörü, çalışma şekli ve koşulları yönünden diğer sektörlere göre oldukça farklılık göstermektedir. Çoğunlukla açık alanda, insan gücüne dayanan, sürekli değişen iklim koşulları, coğrafik koşullar, çalışanların yaş aralığının geniş olması gibi etkenler bu sektördeki iş kazası ve meslek hastalığı riskini arttırmaktadır. Değişen hava koşullarına maruz kalan tarım çalışanları, iş güvenliği açısından fiziksel risk etkeni olan “termal konfor” riskine maruz kalmaktadırlar. Termal konfor; sıcaklık, nem, hava akımı ve termal radyasyon gibi iklim şartları açısından çalışanların bedensel ve zihinsel faaliyetlerini sürdürürken rahatlık içinde bulunmalarıdır (ÇSGB,2016). Termal konfor bozulduğunda dikkat eksikliği, uyku hali, dolaşım sitemi ve diğer sistemlerin olumsuz etkilenmesi sonucu meslek hastalığına neden olmaktadır (İLO, 2014). En ideal çalışma ortam sıcaklığı 18-24 0C olup, 24 0C’nin üstündeki sıcaklıklarda fiziksel yorgunluk meydana gelmektedir. Aşırı sıcak ortamda çalışma damarlarda genişleme, vücutta ısı kaybı, sıcak çarpması gibi durumlar görülürken, aşırı soğuk ortamda çalışma dikkat azalması, dokunma duyarlılığı ve el kuvvetliliği azalması gibi durumlara neden olmaktadır (ÇSGB, 2016). Tarım sektöründe düzenli çalışma saatlerinin olmaması, uzun saatler boyunca dinlenmeden aşırı beden gücü kullanılması, gerekli KKD kullanılmaması, yaş ve cinsiyet gibi etkenlerin sıcaklığa karşı farklı tepki vermesi gibi etkenler termal konfor riskini etkilemektedir. Ulusal yasa ve uygulamalara uygun olarak tarım çalışanlarının da diğer sektör çalışanlarıyla eşdeğer haklara sahip olması için “Tarımda İş Güvenliği ve İş Sağlığına İlişkin 184 Sayılı Sözleşme” imzalanmıştır (İLO, 5 Haziran 2001).
Anahtar Kelimeler: İş güvenliği, termal konfor, fiziksel risk etmenleri
|
