Botanik bahçeleri; bitkilerin bir araya toplanıp etiketlendiği, nesli tehlike altında bulunan bitki türlerinin tespit edildiği, korunduğu, tanıtıldığı ve bitkiler konusunda araştırmaların yapıldığı, bulunduğu kent, bölge veya ülkeye prestij kazandıran bir nevi canlı bitki müzeleridir. Botanik bahçeleri aynı zamanda eğitim, öğretim, turizm, eğlenme ve rekreasyon alanları olarak toplumun her kesimine hitap etmekte ve yaşam boyu öğrenmeye de katkı sağlamaktadır. Botanik bahçelerinin kullanıcıları her yaştan çocuk, genç, yaşlı, farklı duyusal yeterliliklere sahip kadın ya da erkek; hamile, bebek arabalı ya da çocuklu aileler ve turistler gibi oldukça geniş bir çeşitlilik sunmaktadır. Botanik bahçeleri nitelikli ve evrensel standartlarda tasarlanmış olmalarının yanı sıra olabildiğince tüm kullanıcıların ihtiyaçlarına cevap verebilecek biçimde tasarlanmalıdır. Burada alana ulaşım ve botanik bahçe içerisindeki yaya erişilebilirliği hedeflenen amaçları yerine getirmede, işlevlerin birbirine bağlanmasında ve kullanıcıların memnuniyetlerini arttırmada önem taşımaktadır. Trabzon Çamoba Botanik Parkı Karadeniz’in ilk botanik parkı olarak 2018 yılında açılmıştır. Çeşitli kullanım olanakları sunan parkın kentliye, kent ve bölgeye yapacağı olumlu katkı aşikârdır. Ancak tüm kullanıcılara eşit olanaklarla kullanım imkânı sunması gereken parkın özellikle erişilebilirlik konusunda sorunları bulunmaktadır. Buradan hareketle çalışma, Çamoba Botanik Parkı’nın erişilebilirliğini herkes için kullanım bağlamında ve ulusal ve uluslararası kılavuz ve standartlar çerçevesinde irdelemeyi ve sorunlu düzenlemeler için çözüm önerileri sunmayı hedeflemektedir. Çalışmanın yöntemi, alanda yer alan girişler, yaya yolları, merdiven, rampalar, donatı elemanları gibi öğelerin nicel verilerinin yerinde ölçülmesi, kullanıcı ve kullanım gözlemleri ve fotoğraflamaya dayanmaktadır. Çalışmanın sonuçlarının parkın kullanım durumuna, kullanım süresine, eğitim, öğretim, turizm gibi amaçların herkes için ulaşılabilir olmasına ve kullanıcı memnuniyetine katkı yapması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Botanik Park, Erişilebilirlik, Kullanılabilirlik, Kullanıcı Çeşitliliği

Keywords: