Türkiye’nin en kalabalık şehirlerinden olan ve metropol olarak kabul edilen İstanbul, 19 yüzyıl ortalarında yaşanan iç göç ve hızlı nüfus artışı nedeniyle kentteki yerleşimler her iki kıta da iç kesimlere doğru ilerleyerek kentin büyümesine ve yeni kent merkezlerinin oluşmasına sebep olmuştur. Bu kent merkezlerinden biri olan Ümraniye; kıyı şeridine olan yakınlığı, kent çeperi olarak nitelendirilmesiyle Dudullu bölgesinin Sanayi Bölgesi ilan edilmesi ve yarattığı istihdamla alt gelir grubunun ilçedeki gecekondu bölgelerinde yığılmaya başlaması, her iki köprü ve bağlantı yollarının ilçeden geçmesiyle ulaşım kolaylığı ve üst gelir grubunun şehrin kalabalıklaşması ile ormanlık alanların yakınlarında konut inşasına yönelerek ilçeyi tercih etmesi; Ümraniye’yi diğer ilçelerin arasından öne çıkartmıştır. Kısa süre zarfında hızla artan nüfus, beraberinde plansız ve sağlıksız kentleşmeyi de getirerek ilçe içerisinde birçok soruna neden olmuştur. Özellikle 1999 yılında Marmara bölgesinde yaşanan deprem, olası afetlerde yapıların yıkılarak yaratacağı can kayıplarını gündeme getirmiş ve yetkilileri çözüm üretme hususunda harekete geçirmiştir. Bu sorunlara çözüm olarak getirilen Kentsel Dönüşüm; süreç içerisinde gelişerek farklı anlamları ve uygulamaları bünyesinde barındıran bir kavram olmuş ve Türkiye’de birçok alanda etkileri uzun yıllar devam edecek bir değişim başlatılmıştır. Tarihsel gelişiminde plansız ve sağlıksız olarak büyüyen Ümraniye, mevcut yapı stokunun %50’den fazlasının riskli olması nedeniyle dönüşümün etkilediği ilçelerden biridir. Belediye yönetimi bölgede uygulamaları artırmak için parsel tevhidi gerçekleştiren yapılarda ekstra imar hakkı tanıyarak hem dönüşüme teşvik etmiş hem de daha geniş yeşil alan bırakılmasını sağlayarak kentin dokusunu daha sağlıklı bir dokuya dönüştürmeyi hedeflemiştir. Bu bildirinin amacı ise Ümraniye’nin gelişimini inceleyerek Kentsel Dönüşüme olan ihtiyacı ve verilen ruhsat bilgileri doğrultusunda ilçedeki imar hareketlerini değerlendirmektir.
Anahtar Kelimeler: Ümraniye, Kentsel Dönüşüm, Kentsel Gelişim
|
