Birinci Dünya Savaşı sonlarına doğru tankların savaş sahnesine girmesi sonucunda geliştirilmeye başlanan ve günümüze kadar gelişerek gelmiş anti-tank (AT) mayınları, askeri zırhlı araçlarda bulunan güvenlik güçleri için büyük tehdit oluşturmakta, kayıpların büyük çoğunluğu bu sebeple yaşanmaktadır. Araçta bulunan personelin en çok zarar gören vücut bölgesi ise alt bacaklardır. Araç personelinin mayına karşı korunması için yapılan çalışmaların belirli standartlara göre test edilebilmesi ve tehdit seviyelerinin tanımlanması amacı ile NATO tarafından STANAG 4569 standardı yayınlanmıştır. Bu standardın referans olarak gösterdiği ve kullanımını zorunlu tuttuğu AEP-55 VOL.2 prosedüründe ise testlerin nasıl yapılacağı belirtilmiş, araç personelini temsil etmek için testler sırasında kullanılması gereken temsili insan maketleri, personel üzerine gelen kuvvet, basınç ve ivmelerin limit değerleri ve başarı kriterleri tanımlanmıştır. Araç tasarımının istenilen koruma seviyesine uygun olduğunun ve araç personelinin korunabildiğinin, bilgisayar destekli mayın simülasyonları ve mayın testleri ile doğrulanması gerekmektedir. Mayın test maliyetinin yüksek ve test hazırlık sürecinin uzun olması, testler sırasında daha hızlı ve düşük maliyetli olan mayın simülasyonları için mümkün olduğunca veri toplanması ihtiyacı oluşturmaktadır. Testleri sırasında araç içerisindeki koltuklar üzerinde konumlandırılan temsili insan maketlerinin yüksek maliyetlerinden dolayı, test sırasında tüm koltuklarda test mankeni kullanmak çoğu zaman mümkün olamamakta, bu durum da yeterli test verisi alınamamasına sebep olmaktadır. Bu sebeple tam ölçekli temsili insan maketi kullanılamayan koltuklar üzerinde konumlandırılmak üzere, düşük maliyetli temsili insan maketi geliştirilmesi ihtiyacı doğmaktadır. Bu çalışmada araç personelinin en fazla zarar gören bölgesi olan alt bacak kuvetlerini, ayrıca personele etki eden dikey yöndeki ivmeyi ölçebilen, basitleştirilmiş ve düşük maliyetli bir temsili insan maketi geliştirilmesi amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Mayın Koruma, EYP, Askeri Araç, Temsili İnsan Maketi
|
