Giriþ: Ýnsanlarýn ihtiyaçlarýný karþýlamasý amacýyla yaptýðý alýþveriþ sonucu ticaret yapýlarý ortaya çýkmýþtýr. Tarihte dükkân, çarþý, arasta, bedesten, kapalý çarþý vb. ticaret yapýlarýnda yapýlan alýþveriþ eylemi perakende sistemiyle alýþveriþ merkezlerinde yapýlmaya baþlanmýþtýr. Ülkemizde alýþveriþ merkezlerinin yaygýnlaþmasý 2 aþama olarak ele alýnabilir. Ýlk aþama 1988’den itibaren 3 kentte (Ýstanbul, Ankara, Ýzmir) yaygýnlaþmasýdýr. Ýkinci aþama 2002’den itibaren diðer kentlerde alýþveriþ merkezi yapýmý ve artýþýdýr. Ülkemizde zamanla alýþveriþ merkezleri fonksiyon olarak sadece ticaret yapýlarý olmaktan çýkýp, insanlarýn sosyalleþmek, eðlenmek vb. aktivitelerini karþýladýklarý yapýlar haline gelmiþtir. Çalýþmanýn amacý hem günümüzde hem de geçmiþ senelerde ciddi yatýrýmlar yapýlmýþ, ülkemizde mazisi uzun süreli olmamasýna raðmen iþlevlerini kaybetmiþ alýþveriþ merkezlerinin yýkýlmasý yerine yeni iþlevle kullanýlmasýnýn sürdürülebilirlik baðlamýnda deðerlendirilmesidir. Çalýþmanýn kapsamý Konya kentinde 2002 yýlýnda yapýlmýþ Masera alýþveriþ merkezidir. Çalýþmanýn yöntemi olarak literatür araþtýrmasý, bilgi ve belge toplama, analiz seçilmiþtir. Bulgular yapýnýn yapýldýðý dönem, alýþveriþ merkezlerinin yer seçimi aþamasýnda yapýlmasý gereken etütlerin yapýlmamýþ olduðu ya da eksik yapýlmýþ olduðu yönündedir. Bu nedenle alýþveriþ merkezi geçen yýllarda strateji deðiþtirmesine raðmen alýþveriþ merkezi olarak varlýðýný sürdürememiþtir. Bir dönem eðitim yapýsý olarak kullanýlan yapý, günümüzde kullanýlmamakta olup eðitim yapýsý olarak kullanýlmasý planlanmaktadýr. Sonuç olarak her ne kadar alýþveriþ merkezinin yeniden iþlevlendirilmesinde mekân kullanýmý açýsýndan hatalý yaklaþýmlar olsa da yapý yapým, kullaným ve yýkýmýnda harcanan para yerinde yeni iþlev için harcanacak para cüzi miktarda kalmaktadýr ve bu nedenle ekonomik sürdürülebilirlik üzerinden ele aldýðýmýzda yapýnýn yeniden iþlevlendirilmesi olumludur. Yapý yapým, kullaným, yýkým eylemlerinin Dünya genelinde tüketilen enerjinin yaklaþýk %50sini, tüketilen suyun yaklaþýk %40ýný harcadýðýný düþündüðümüze yeniden iþlevlendirme çevresel sürdürülebilirliði saðlamaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Yeniden Ýþlevlendirme, Yeniden Kullaným, Sürdürülebilirlik, Alýþveriþ Merkezleri
|
