Alüminyum ve alaþýmlarý yüksek mukavemet özellikleri, hafiflikleri, iyi ýsýl ve elektrik iletkenlikleri, korozyon dirençleri nedeniyle gýda, kimya, otomotiv, savunma sanayi, havacýlýk ve gemi inþa endüstrileri gibi birçok alanda, oldukça geniþ bir þekilde kullanýlmaktadýr. Alüminyum alaþýmlarý hafif metal ve iþlenmesi kolay malzemeler olarak sýnýflandýrýlmýþtýr. Alüminyumun mukavemeti, çelikten daha düþük olsa da kesit arttýrýlarak çelikle eþdeðer mukavemet saðlanabilmektedir. Uçak sanayisinde yüksek dayanýma sahip demir dýþý alaþýmlarýn kullanýlmasý, hafif metaller grubunda yer almasý ile uçaklarda yapýsal gövde, kanat ve kuyruk elemanlarý yapýmýnda tercih edilmesi ile aðýrlýktan kazaným, daha çok menzil, uçak hýzýnda artýþ ve daha az yakýt serfiyatý saðlanmaktadýr. 7075 alüminyum alaþýmý levha/plaka, sac, çubuk ve boru / profil þeklinde temin edilebilmektedir. Deneyde kullanýlacak alüminyum 7075 alaþýmý 30 mm kalýnlýk, 250 mm geniþlik ve 350 mm uzunluk ölçülerine sahiptir. Delme iþlemi, diðer talaþlý imalat yöntemlerinden olan tornalama, frezeleme ve taþlama gibi iþlemlere kýyasla daha çok kullanýlmaktadýr. Ýþleme sýrasýnda tüm takýmlar aþýnýr ve bu aþýnma takýmlar ömürlerini tamamlayýncaya kadar devam eder. Takým aþýnmasý kaçýnýlmazdýr. Aþýnma, bir yüzeyden diðer bir yüzeye malzeme transferi veya aþýnma parçalarýnýn oluþumu neticesinde ortaya çýkan malzeme kaybýdýr. Talaþ kaldýrma esnasýnda kesici takýmlarýn deðiþik bölgeleri, deðiþik aþýnma tiplerine maruz kalýr ve sonuçta kesici takýmýn ömrü azalýr, körelir,aþýnýr ve uçlarý kýrýlýr. Deneysel çalýþmada, alüminyum 7075 – T651 alaþýmýný belirlenen kesme parametreleriyle CNC dik iþleme tezgahý kullanarak delme iþlemi sonrasý oluþan deliklerin yüzey pürüzlülük deðerleri (Ra) ve matkap uçlarda oluþan aþýnmalar incelendi karþýlaþtýrmalarý yapýlmdý. Kesme parametrelerinden olan devir sayýsý 2000-3000-4000 (dev / dak) ve ilerleme hýzý 200-400-500 (mm / dak) olarak belirlenmiþtir. Bu delme iþlemi için HSS – TiN kaplamalý, KARBÜR – TiAlN kaplamalý ve DLC kaplamalý matkap uçlarýndan ø10 - ø12 - ø14 (mm) olarak temin edilmiþtir. Deneysel çalýþmada toplam 9 adet matkap kullanýldý. Kullanýlan matkap uçlarýnýn uc açýsý 180° ‘ye sahiptir.Çalýþmada alüminyum 7075 – T651 alaþýmýn delinmesinde kullanýlan matkap uçlarýndan TiN kaplý matkaplarýn diðer kaplama türlerine göre daha iyi sonuçlar verdiði görüldü.
Anahtar Kelimeler: Alüminyum Alaþýmý, Delme, Matkap Uçlarý, Yüzey Pürüzlülüðü, Aþýnma.
|
