Alüminyum son dönemlerde endüstride en çok kullanýlan metallerden birisidir. Özgül aðýrlýðýnýn düþük olmasý, iyi bir korozyon direncine ve görece uygun maliyet ile mukavemete sahip olmasý nedeniyle aðýrlýk azaltýmýnýn önemli olduðu sektörler baþta olmak üzere pek çok endüstri kolunda kendine yer bulabilmektedir. Alüminyumun kaynaðýnda birçok yöntem kullanýlabilmekle beraber alüminyumun yüksek ýsýl iletkenliði, ergitme esaslý kaynak yöntemlerinde enerji ihtiyacýný arttýrmakta ve bu da maliyetin yükselmesine sebep olmaktadýr. Ayrýca alüminyumun oksijene olan ilgisi sebebiyle ergimiþ bölgenin hava ile temasý kaynak dikiþ kalitesini olumsuz etkileyeceðinden argon gibi soy bir gaz ile bu temasýn engellenmesi gerekliliði ortaya çýkmaktadýr. Sürtünme Karýþtýrma Kaynaðý (SKK), diðer kaynak yöntemlerine kýyasla görece daha yeni, ihtiyaçlarý karþýlayabilecek bir yöntem olarak ortaya çýkmýþtýr. Sürtünme Karýþtýrma Kaynaðý, kaynak edilecek parçalarýn sabit tutulduðu, özel bir takýmýn yüksek devirlerde döndürülürken malzeme içine daldýrýldýðý, sürtünme sayesinde oluþturulan ýsý ve mekanik olarak dýþarýdan uygulanan baský kuvvetiyle ergime olmaksýzýn birleþtirmenin saðlandýðý bir katý hal kaynak yöntemidir. Bu çalýþmada 6 mm kalýnlýðýnda 5754 H111 serisi alüminyum sacdan parçalar, DIN 2344 sýcak iþ takým çeliðinden imal edilen özel geometrili takým yardýmýyla alýn alýna kaynak edilmiþtir. Kaynak parametresi olarak farklý takým devirleri seçilmiþ (710, 1000, 1400 d/d) ve sabit takým ilerleme hýzýnda (270 mm/d) kaynak iþlemleri gerçekleþtirilmiþtir. Daha sonra kaynak edilen parçalara çekme ve mikro sertlik testleri yapýlarak kaynak dikiþinin mekanik dayanýmý test edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Sürtünme Karýþtýrma Kaynaðý, Alüminyum, Devir, Ýlerleme Hýzý, Mukavemet, Çekme, Mikro Sertlik.
|