Diþli kutularý, mekanik sistemlerde hareket ve güç iletiminde çok sýk kullanýlan en önemli makina elemanlarýndan birisi olmakla birlikte bu sistemlerde zorlu çalýþma þartlarý altýnda veya yorulmalar sonucu bazý hasarlar meydana gelebilmektedir. Diþlilerde oluþabilecek bu hasarlar ait olduklarý mekanik sistemlerin çalýþma performansýný, güç ve hareket iletim fonksiyonunu olumsuz yönde etkileyebilmekle birlikte zamanla ait olduðu mekanik sistem üzerinde geri dönüþü olmayan çok daha ciddi hasarlara da sebep olabilmektedir. Bu sebeple diþli kutusu elemanlarýnda oluþabilecek hatalarýn önceden tespit edilmesi ve düzeltilmesi çok önemlidir. Literatürde diþli kutularýnda oluþan hatalarýn tespitleri üzerine bir çok çalýþma bulunmaktadýr. Ancak diþli kutularýndaki hata tespitleri genelde deneysel olarak yapýlmaktadýr ve bu yöntem oldukça zaman alýcý ve masraflýdýr. Deneysel çalýþmalarda karþýlaþýlan bir diðer zorluk ise istenen hata türlerinin ve hata seviyelerinin yapay olarak oluþturulmasýdýr. Bu çalýþmada diþli kutularýndaki farklý oyukçuk hatasý tipleri bilgisayar ortamýnda modellenmiþ ve titreþim sinyalleri FFT (Fast Fourier Transform) metodu ile incelenmiþtir. Yapýlan bu çalýþma ile diþli kutularýnda oluþan hatalarý incelemek için yapýlan deneysel çalýþmalarýn yol açtýðý yüksek maliyet ve zaman kaybý sorunlarý ortadan kaldýrýlmýþ, incelenmesi istenen hata türleri ve hata seviyeleri bilgisayar ortamýnda kolaylýkla modellenip analiz edilmiþtir. Yapýlan bu çalýþmadan elde edilecek sonuçlar diþli kutularýnda oluþabilecek hata türleri ve analizi konusunda yapýlacak yeni çalýþmalara öncü olabilecektir.
Anahtar Kelimeler: Diþli Kutusu, Arýza Tespiti, Oyukçuk Analizi, Titreþim, FFT
|
