Öz: Giriþ: Birlikte barýnma biçimleri sosyal ve ekonomik problemleri çözmek amacýyla geliþtirilmiþtir. 18.yy’ da zorlu çalýþma ve barýnma koþullarý gibi durumlara sosyalist ütopistler bazý kente ve sosyal yaþama dair bazý öneriler getirmiþlerdir. Bu ütopyalar cohousinglerin oluþumuna temel oluþturmuþlardýr. Ortaya çýkýþ sebepleri komþuluk iliþkilerini geliþtirmek, gündelik yaþamýn bazý eylemlerini birlikte kurgulayarak daha çok birlikte zaman geçirmek, çocuklarýn daha güvenli bir ortamda büyümesini saðlamak, yaþamý ortak alanlar yaratýp paylaþým ve dayanýþma içerisinde yürütmektir. Kullanýcýnýn kendi yaþam alaný için inisiyatif kullanabilmesi ve katýlýmcý rol oynamasý önem taþýmaktadýr. Amaç: Cohousing yapýlarýnýn mekânsal ve sosyolojik geliþimlerini incelemektir. Yöntem: Bu çalýþma için literatür taramasý yapýlarak, cohousing yapýlarýnda yapýlan gözlemler, fotoðraf çekimleri, mimarlarla ve barýnan insanlarla görüþmeler yapýlarak cohousing deneyimi araþtýrýlmýþtýr. Bulgular: Her ailenin kendi özel yaþam alanlarýnýn olmasý, tamamen ortak olmayan bir mülkiyet yapýlanmasý yaný sýra; ortak mekânlarýn bulunmasý itibariyle farklý bir barýnma biçimidir. Kýrsalda ya da kent içinde, müstakil veya yüksek katlý olarak da tasarlanabilmektedir. Her ülkede cohousing oluþumlarýnda farklý uygulamalara rastlanýlabilmektedir. Kente ve barýnanlara önemli nitelikler katmaktadýr. Bunlar; komþuluk ve kentsel etkileþim, sosyal dayanýþma ve yardýmlaþma odaklý bir yaþam, düþük maliyet ve uzun vadede ödenebilirlik, yeþil alanlar, ekolojik çözümler ve katýlýmcý tasarým saðlamasýdýr. Sonuç: Cohousinglerde ortak mekân kullanýmý, birlikte vakit geçirerek yapýlan aktiviteler de diðer komþu yapýlardan da katýlým beklenebilir. Bu baðlamda bulunduðumuz çaðýn insanlarý bireysellik ve yalnýzlýk kavramlarýyla yüzleþtirmesi neticesinde saygý, paylaþým ve dayanýþma ortamý içinde birlikte ve bireysel olanýn dengesi topluluðun özgün yapýsýna göre uyarlanarak yaþam alanlarý oluþturulmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Cohousing, Birlikte yaþam, Mekân paylaþýmý, Konut
|
