Enerji baþta olmak üzere çevresel sorunlarýn her geçen gün hýzla arttýðý günümüzde, kaynaklarý sonraki nesillere en az zararla ulaþtýrmayý, baþka bir deyiþle, onlarýn da insan haklarýný korumayý hedef edinen mimarlýk anlayýþý önemli bir yer kazanmýþtýr. Bu anlayýþ içerisinde, mimarlýðýn amaçlarýný daha iyi bir þekilde yerine getirmek hedeflenmekte ve bunun için belli yaklaþýmlardan faydalanýlmaktadýr. Mimari tasarýmlarda karþýlaþýlan, enerji yükünü azaltmak, enerjiyi verimli kullanmak, karbon emisyonunu düþürmek gibi problemlerde, doðanýn saðlamýþ olduðu çözümlere baþvurulmaktadýr. Doðaya yönelim olarak isimlendirilen bu yaklaþýmlardan biri ve hatta belki de en eskisi, Antik Yunanca bios (yaþam) ile mimesis (taklit) kelimelerinden türetilen ve yaygýn anlayýþa göre "doðanýn taklit edilmesi" þeklinde ifade edilen biyomimikridir.
Doða hangi þekilde olursa olsun taklit edilmelidir demek, biyomimikrinin özüne uyan bir düþünce deðildir. Böyle ele alýndýðý takdirde, biyomimikri de postmodernizmin pençeleri arasýna düþen ve moda haline gelen bir akým olmakla kalacaktýr. Bu kapsamda; biyomimikrinin mimarlýk alanýna uygulanabilirliði, doðrudan ve dolaylý olmak üzere iki yaklaþým ile açýklanmakta ve uygulamanýn ne þekilde gerçekleþtirildiði üç taklit seviyesi (organizma, davranýþ, ekosistem) ile iliþkilendirilerek belirlenmektedir. Bildiri kapsamýnda; biyomimikri kavramý açýklanmakta ve biyomimetik bina örnekleri sözü edilen yaklaþýmlar ve taklit seviyeleri esas alýnarak incelenmektedir. Sonuç olarak, farklý yaklaþýmlarýn ve taklit seviyelerinin saðladýðý faydalar belirlenerek, biyomimikrinin mimarlýkta karþýlaþýlan problemleri gidermede oynadýðý rol ortaya koyulmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: biyomimikri, biyomimesis, biyomimetik mimarlýk, doða, taklit, esin
|
