Sürekli geliþmekte olan dünyada enerji, ekonomik kalkýnmanýn önemli bir göstergesi olarak ülkeler için büyük bir öneme sahiptir. Bir toplumun sürdürülebilir kalkýnmayý gerçekleþtirebilmesi için yeterli miktarda enerji kaynaðýna sahip olmasý gerekmektedir. Türkiye gibi geliþmekte olan ülkeler, her yýl artan popülasyonlarýna baðlý olarak, gittikçe yükselen bir enerji talebiyle karþý karþýyadýr. Türkiye, bu enerji talebini saðlayacak fosil yakýtlar açýsýndan oldukça yetersizdir. Bu durum Türkiye'yi enerji açýsýndan dýþa baðýmlý bir ülke konumuna getirmektedir. Bir taraftan da Türkiye, enerji ihtiyacýnýn büyük bir bölümünü karþýlayacak kadar yüksek bir yenilenebilir enerji potansiyeline sahiptir. Dolayýsýyla bu çalýþmada, yenilenebilir enerji kaynaðýnýn önemine göre seçilmesi için bulanýk mantýk ile Analitik Að Sürecini içeren bir hibrit yöntem kullanýlmýþtýr. Analitik Að Süreci, özellikle risk ve belirsizlik söz konusu olduðu zamanlarda, karar vericilere yardýmcý olmasý amacýyla eleman kümeleri içinde(iç baðýmlýlýk) ve kümeler arasýnda(dýþ baðýmlýlýk) hem etkileþime hem de geri bildirime izin verilmesi açýsýndan, bulanýk mantýk ise dilsel verileri sayýsal verilere çevirerek daha gerçeðe yakýn sonuçlar elde etmemize olanak saðladýðýndan bu yöntemler tercih edilmiþtir. Bu tez çalýþmasýnda, dört ana kriter kümesine(Ekonomi,Çevresel,Sosyo-Politik ve Teknik), on iki alt kritere ve beþ tane yenilenebilir enerji kaynaðýna( Hidroelektrik, Rüzgar, Güneþ, Jeotermal ve Biyokütle) yapýlan literatür taramasý sonucunda karar verilmiþtir. Ýlk olarak üç uzmanýn ortak görüþü doðrultusunda bir að yapýsý oluþturulmuþtur ve oluþturulan að yapýsýna göre ikili karþýlaþtýrmalar yapýlarak kriterlerin ve alternatiflerin aðýrlýklarý bulunmuþtur. Yapýlan iþlemlerin sonucunda rüzgar, 0,276544 aðýrlýk derecesiyle en iyi yenilenebilir enerji alternatifi olarak belirlenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Yenilenebilir Enerji, Analitik Að Süreci, Bulanýk Mantýk, Çok Kriterli Karar Verme
|
