Dünya Saðlýk Örgütü evde bakýmý; kendi kiþisel bakýmýný saðlama, yaþam kalitesini sürdürme kapasitesinde olmayan, kiþisel tercihlerini kullanmada ve yaþamýnýn devamýnýn saðlanmasýnda aile, akraba veya týbbi, sosyal ve diðer uzmanlarýn desteðine gereksinim duyulan etkinlikler olarak tanýmlamaktadýr.1,2
Saðlýk hizmeti sunumunda; klinik çýktýlarýn yüksek kalitede, etkin, düþük maliyette verilebilmesi için saðlýk bilgi teknolojilerinden faydalanýlmasý amaçlanýr. Bu doðrultuda dünyada ve ülkemizde, týbbi uygulamalarla entegre olarak kullanýlan donanýmlarýn aktif kullanýmýný saðlayan mevcut yazýlým veya geliþtirilecek yazýlýmlar ile saðlýk ekiplerine teknik imkanlar saðlanmakta ve çeþitli saðlýk teknolojileri uygulamalarý geliþtirmek için ar-ge ve inovasyon çalýþmalarý yürütülmektedir.
Marka tescili alan ve patent süreci içerisinde olan, (tasarlanan) Care Giver Drone teorik olarak; hastanýn yaþam sürdüðü mekanda (bakým evi, huzur evi, ev ortamý vb.) saðlýk hizmeti sunan mobil saðlýk ekiplerini teknolojik yönden destekleyebilecek ve tamamlayabilecek, portatif olarak sunulabilecek týbbi hizmetleri20 yerine getirebilecek, mobil ekip araçlarýnýn (binek araç, arazi aracý, ambulans, motosiklet vb.)19 teknolojik donanýmlarýný arttýrabilecek, zamanýn etkin kullanýmýný ile birlikte hizmet sunum maliyetini düþürebilecek ve maliyet etkinlik saðlayabilecek, saðlýk profesyonellerini saðladýðý týbbi ve teknolojik imkanlarla destekleyebilecektir.
Bu çalýþmada, yapýlan literatür taramasý ve saðlýk teknolojisine yönelik araþtýrmalar ile; care giver drone diðer medical drone’lar ile (ambulance drones 3, lifeguard drones 4, medicines drones 5, micro drones 6, marine medical drones 7) karþýlaþtýrýlmýþ, araç için kontrol odasý, hava alaný, iniþ ve kalkýþ alanlarý 8 ile tele týp (saðlýk) 9, uzaktan laboratuvar uygulamalarý 10 belirtilmiþtir. Bakým evlerinde uygulama þekli 11, hastalýk gruplarýna göre uygulama rehberleri açýklanmýþtýr. Aðýz ve diþ saðlýðý, toksikoloji 12, kimyasal ve biyolojik savaþ ajanlarýnýn tespiti 13, doðal afetlerde, arama kurtarmada 14, organ naklinde 15, bulaþýcýlýðý yüksek hastalýklarda 16, salgýn hastalýklarda 17 kullanýmýna yönelik bulgular (tecrübeler vb. indication, discovery, examination) doðrultusunda önerilerde bulunulmuþtur. Araç tanýmlanmýþ ve tasarýmý-fonksiyonel özellikleri belirtilmiþ, alt yapý gereklilikleri ve diðer teknolojik unsurlarla entegrasyonu 18, maliyet ve uygulama prosedürleri ile, ilgili kanýta dayalý saðlýk uygulamalarý temelinde deðerlendirmelerde bulunulmuþtur.
Anahtar Kelimeler: care giver drone, home health care, pallative care, medical drone, marine medical drone
|