Çelik ankrajlý kompozit kiriþler, yapýsal çelik profillerle betonarme döþeme arasýndaki aderansýn çelik ankrajlarla saðlandýðý kompozit yapý elemanlarýdýr. Kompozit kiriþlerin eðilme momenti dayanýmý, betonarme döþemedeki basýnç dayanýmýnýn ne kadarýnýn ankrajlarla çelik profile aktarýldýðýna baðlýdýr. Yeterli sayýda ankraj kullanýldýðýnda, yüksek dayanýmlý tam etkileþimli kompozit kiriþler elde edilebilirken, ankraj sayýsý azaltýlarak nispeten daha düþük dayanýmlý ancak daha ekonomik kýsmi etkileþimli kompozit kiriþler tasarlanabilmektedir. Ülkemizde, çelik kiriþlerin tasarýmýnda kompozit etkinin çoðu zaman ihmal edildiði bilinmektedir. Bunun belki de en önemli nedeni, üç yýl öncesine kadar kompozit tasarým ilkelerinin yürürlükteki çelik tasarým dokümanýnda tanýmlanmamýþ olmasýdýr. Çelik ankrajlý kompozit kiriþlerin tasarým ilkeleri, 2016 yýlýnda yürürlüðe giren Çelik Yapýlarýn Tasarým, Hesap ve Yapým Esaslarý Dair Yönetmelik’te (ÇYTHYEY) Bölüm 12’de tanýmlanmýþtýr. Yeni yönetmelikle birlikte, kompozit tasarýmýn ülkemizde de yaygýnlaþmasý beklenmektedir. Çalýþmamýzýn temel amacý, I-enkesitli kompozit kiriþlerin, döþeme ile kiriþ arasýnda oluþan etkileþim miktarýna baðlý olarak deðiþen ve kiriþ geometrisine göre belirlenen 7 farklý plastik tarafsýz eksen konumu için, ÇYTHYEY’de tanýmlanan tasarým esaslarý ile Yük ve Dayaným Katsayýlarýna Göre Tasarým (YDKT) yöntemini kullanarak, tasarým eðilme momenti dayanýmlarýnýn hesabý için pratik tasarým denklemleri çýkartarak ülkemizde yaygýn þekilde kullanýlan I-enkesitli hadde profilli kompozit kiriþler için tasarým tablolarý oluþturmaktýr. Makalede, bu þekilde elde edilen tablolardan bir örnek sunularak, tablolarýn tasarýmda nasýl kullanýlabileceði gösterilmiþtir. Ayrýca, HE800B profili için elde edilen edilen dayanýmlar, ülkemizde çelik yapý tasarýmda yaygýn olarak kullanýlan ETABS programýndan elde edilen sonuçlarla karþýlaþtýrýlarak doðrulanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Çelik ankraj, Çelik Yapýlarýn Tasarým Hesap ve Yapým Esaslarý Dair Yönetmelik (ÇYTHYEY), Kýsmi etkileþim, Kompozit kiriþ, Tasarým eðilme momenti dayanýmý, Yük ve Dayaným Katsayýlarýna Göre Tasarým (YD
|