Makine parçalarýnýn imalat yöntemlerinden en önemlilerden birisi talaþlý imalattýr. Talaþlý imalat prosesinde makine parçalarýnýn istenilen boyutlarda ve kalitede imalat aþamasý uzun ve çok dikkat edilmesi gereken proses aþamalarýndan oluþur. Bütün bu talaþlý iþlemleri yaparken pek çok maliyet unsuru ortaya çýkar. Makine parçalarýnýn talaþlý imalatý esnasýnda, maliyet unsurlarýný en aza indirmek ve imalatý istenen kalitede daha kýsa sürede üretmek temel amaçtýr. Maliyet unsurlarýndan en önemlilerinden bir tanesi de malzemenin iþlenebilirliðidir. Malzemenin talaþlý imalat esnasýnda iþlenebilirliði ne kadar iyi ise imalat o kadar kýsa sürede gerçekleþir ve maliyetler de o oranda azalýr: Ancak, malzemenin iþlenebilirliði ne kadar zor ise imalat süreleri ve maliyetler de o oranda artmaktadýr. Bu çalýþmada, tasarýmý yapýlmýþ olan bir makine parçasýnýn talaþlý imalat yöntemiyle imalatý esnasýnda, farklý malzemeler kullanarak iþlenebilirlik kriterinin iþletme maliyeti üzerindeki etkisi deneysel olarak incelenmiþtir. Çalýþmada, makine parçasýnýn imalatýnda malzeme olarak, St52 genel yapý çeliði ile AISI 1040 ve AISI 4140+QT ýslah çelikleri kullanýlmýþtýr. Malzemelerin talaþlý iþlemleri esnasýnda farklý devir, ilerleme ve talaþ derinliði ile yapýlan deneysel çalýþmalar sonucu malzemelerin iþlenebilirlik performansýnýn iþletme maliyeti üzerindeki etkisi incelenmiþtir. Kaliteli yüzey elde edilmesi için genel olarak yüksek devir ve düþük ilerleme verilmesi gerekmektedir. Deneysel çalýþma sonucu, malzemelerin iþlenebilirliðine talaþlý iþlem parametreleri, malzemenin kimyasal bileþimi ve malzemenin ýsýl iþlem yapýlmasýnýn önemli etkisinin olduðu, bu durumunda iþletme maliyetini önemli derecede etkilediði tespit edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Talaþlý Ýmalat, Ýþlenebilirlik, Optimizasyon, Maliyet
|
