Küçük ve orta büyüklükteki iþletmeler (KOBI) için objektif kriterler ekseninde verilmiþ bir yatýrým projeleri seçim kararý; uzun vadede iþletmenin geliþimini etkilemekle birlikte, iþletmenin pazar koþullarýndaki deðiþim sürecine katký saðlayarak, rekabet gücünün arttýrýlmasýnda önemli bir rol oynamaktadýr. Alternatif yatýrým projeleri arasýndan doðru projenin seçilmesi, finansman kaynaklarýnýn doðru kullanýmý, iþgücü ve fýrsat maliyetlerindeki kayýplarýn minimize edilmesi açýsýndan da önemlidir. Ülkemizdeki iþletmelerin yaklaþýk % 90’ýnýn KOBÝ olduðu düþünüldüðünde, doðru projenin seçilmesi, iþletme yönetimi, iþletme çalýþanlarý ve dolayýsýyla ülke ekonomisi için hayati derecede önemli bir karar sürecidir ve bu kapsamda bir karar destek sürecinin geliþtirilmesi kritik bir önerme sahiptir. Bu çalýþmada alüminyum levha üretim sektöründe faaliyet gösteren bir KOBÝ için alternatif yatýrým projelerinin deðerlendirilmesi amacýyla, proje maliyeti, öngörülen getiri, çevresel sürdürülebilirlik, pazar payý, Ar-Ge ve inovasyona katký, ürün kalitesi ve maliyeti ve stratejiye katký kriterleri göz önüne alýnarak çok kriterli karar verme yöntemlerinden Analitik Hiyerarþi Prosesi (AHP), Technique for Order Preferance by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) ve 0-1 doðrusal hedef programlama (HP), karma modeli uygulanarak iþletme için en uygun yatýrým projesi seçimi gerçekleþtirilmiþ ve elde edilen sonuçlar irdelenmiþtir. Geliþtirilen 0-1 HP modeli GAMS paket programýnda çözülmüþ ve AHP tekniði kullanýlarak hesaplanan kriter aðýrlýklarý, projelerin deðerlendirilmesi amacýyla TOPSIS tekniðine entegre edilmiþ olup,“proje 7” alternatif projeler arasýnda yatýrým yapýlacak en doðru proje olarak belirlenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Proje seçimi, Hedef programlama, Çok kriterli karar verme, AHP, TOPSIS
|
