Üniversite kütüphanelerinden bilim dünyasýnýn en önemli beklentisi, günümüzde gerekli olan ve gelecekte doðabilecek akademik ihtiyaçlarý karþýlamasýdýr. 21. yüzyýlda sürekli bir deðiþim içerisinde olan kullanýcýlarýn sosyo-kültürel alýþkanlýklarý, teknoloji ile birlikte dönüþen kullaným gereçleri ve ihtiyaçlarý, üniversite kütüphanelerinin görevlerini gelecekte de yerine getirebilmeleri için rijit bir yapý olmaktan çýkarýlmasý gerektiðini gösterir. Kullanýcý tarafýnda gerçekleþen bu deðiþimlere ek olarak, dijitalleþme ile kitap nesnesinin kütüphanelerdeki fiziksel varlýðý da sorgulamaya açýlmýþtýr. Bilginin depolanmasýnda ortaya çýkan yeni imkânlar kütüphane ile ilgili mekânsal dönüþümlere gereksinimi de ortaya çýkmaktadýr. Neredeyse kökten deðiþen bu koþullar altýnda mimari açýdan deðiþimlere karþýlýk verebilen bir kütüphane için, 20. yüzyýl ortasýnda özellikle konut tasarýmýnda yaygýn þekilde kullanýlan esneklik, modülerlik gibi kavramlar kütüphane planlamasý ve tasarýmýnda yeniden gündeme gelmiþtir. Ýki kavram da birçok yapý çeþidi için günümüze kadar tasarým faktörü olarak kullanýlmýþtýr. Akademik kütüphaneler içinse 20. yüzyýlda iki kavram da benimsenmiþtir; ancak uygulamada, esneklik kavramýnýn daha yaygýn kullanýldýðý gözlenmektedir. Esneklik kavramý bir yapý içerisinde mobilyadan taþýyýcý sisteme birçok þekilde uygulanabileceði için, uygulamada hem kullanýcýya hem mimara kolaylýk saðlamaktadýr.
Bu çalýþma üniversite kütüphanelerinin, akademik toplumun ihtiyaçlarýna mimari açýdan uzun soluklu karþýlýk verebilmesi için, tasarým ve kullaným sürecinde; deðiþen ihtiyaçlarýn, iþleyiþ ve tasarýmla baðlantýsýnýn önemi tartýþmakta ve dünyadan yenilikçi mimari örnekleri mekânýn dönüþümü ve tasarýmda esneklik kavramlarý üzerinden incelemektedir.
Anahtar Kelimeler: Kütüphane Mimarisi, Tasarýmda Esneklik, Üniversite Kütüphaneleri
|
