Deprem sonrasý hasar gören bölgelerin süratle tespit edilmesi, arama kurtarma ekiplerinin etkili kullanýlmasý ve can kaybýnýn en aza indirilebilmesi açýsýndan hayati öneme sahiptir. Kapanmýþ yollarýn tespit edilmesi ile yangýn ve gaz kaçaklarý gibi durumlar, süratli hasar tespitinin diðer önemli nedenlerindendir. Bu araþtýrmanýn amacý karar vericilerin arama kurtarma ekiplerini etkili kullanabilmesi ve can kaybýnýn en aza indirilebilmesi maksadýyla dronlarla bir hasar tespit yöntemi geliþtirmektir. Bu konuda uydu ya da hava fotoðraflarýnýn çeþitli yöntemlerle analizi, sismik verilerin analizi ya da binalara yerleþtirilen GPS verilerinin analizi gibi çeþitli yöntemler mevcuttur. Bu tarz çalýþmalarýn yaný sýra literatürde dronlarla hasar tespiti yapan çalýþmalar da bulunmaktadýr. Bu araþtýrmanýn literatürdeki dron kullanarak hasar tespiti yapan diðer çalýþmalardan farklarýnýn birincisi, bölgelerin karelere bölünmesi ve arama kurtarma çalýþmalarýndaki zaman kaybýný en aza indirebilmek maksadýyla bu karelere, hasar görme olasýlýðý olan bina sayýsý ile kapsadýðý hastane, okul ve itfaiye sayýlarýna göre farklý önem puaný verilmesidir. Ýkincisi, depolarýn daha önceden belirlenmiþ aday depolar arasýndan amaç fonksiyonuna göre belirlenmesi ve dronlarýn tur sonunda kalkýþ yaptýklarý depolara inme zorunluluðu olmaksýzýn en uygun aktif depoya inebilmesidir. Son olarak, dronlarýn kareler üzerinde ihtiyaç duyduklarý sürenin belirsiz olmasýdýr. Belirtilen model için bir tamsayýlý karýþýk doðrusal programlama matematiksel modeli önerilmiþtir. Geliþtirilen bu model gerçek hayat verileri ile test edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Deprem Sonrasý Hasar Tespiti, Yerleþtirme ve Rotalama, Karýþýk Tamsayýlý Doðrusal Programlama
|