Döner mil keçeleri makine elemanlarý sýnýfýna ait komponentlerdir ve endüstri, otomotiv,savunma, beyaz eþya gibi akýþkan sýzdýrmazlýðý istenen temel birçok uygulamada yaygýn olarak kullanýlmaktadýr.Döner mil keçeleri tarafýndan sýzdýrmazlýðýn saðlanabilmesi için sistemdeki pek çok parametrenin uygun deðer aralýklarýnda olmasý gerekir. Bu parametrelerin en kritik olanlarýndan bir tanesi kontak yükü ve basýncýdýr. Bu çalýþmada kontak parametreleri sonlu elemanlar yöntemi, deneysel çalýþmalarla ve ampirik formüllerle elde edilmiþtir.
Kontak yükü (çapsal yük) keçe dudaðýnýn mil çevresine uyguladýðý yük olarak tanýmlanmaktadýr. Çapsal yük iki bileþenden oluþur; Garter yayý ve kauçuk eleman tarafýndan uygulanan kuvvet.Kauçuk elemanýn kuvvete etkisi de ikiye ayrýlýr;keçe iç çapý ile mil çapý farkýndan (sýkýlýk) ve mile geçince uzamasýndan dolayý oluþan yük. Bu yükü sonlu elemanlar yöntemiyle elde edebilmek için Ansys APDL programý kullanýlmýþ ve bir matematiksel model oluþturulmuþtur.Bu modelde kauçuk malzemenin nonlineer özellikleri,keçe dudaðý ile mil arasýndaki sýkýlýk ile kontak geniþliði ve Garter yayýnýn kauçuk eleman üzerindeki etkisi dikkate alýnmýþtýr.Kauçuk malzeme için hiperelastik malzeme modellerinden olan iki terimli Mooney-Rivlin modeli kullanýlmýþ ve tek eksenli çekme testinden elde edilen veriler ile eðri uydurarak katsayýlar elde edilmiþtir.Keçe dudaðý ile mil arasýndaki sýkýlýðý ifade etmek için kontak elemanlar (TARGE169,CONTA172) kullanýlmýþtýr. Çapsal yük ayrýca deneysel olarak ve ampirik formüllerle de elde edilmiþtir.Deneysel olarak elde edilen kontak yükü ile sonlu elemanlar analizi ve ampirik matematiksel denklem arasýnda uyum gözlemlenmiþtir.Elde edilen sonlu elemanlar modeli sýcaklýk deðiþimi altýnda aþýnma problemi için en uygun kesit elde edilmesinde kullanýlacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Döner mil keçesi, Kontak yükü, Çapsal yük, Nonlineer SEA, Mooney-rivlin
|
