Günümüzde çarpýk kentleþme artan nüfus sonucu trafik yoðunluðu problem haline gelmektedir. Ýnsanlar gidecekleri yerlere toplu taþýma ile ulaþtýklarýnda ise kiþisel alanlarýný koruyamaz hale gelmektedir. Kiþisel alan fiziksel alaný ifade eder. Baþka bir kiþi bu alana girdiðinde, kiþi rahatsýzlýk hisseder. Kiþisel alanýn mesafesi, büyük ölçüde bireysel ve durumsal farklýlýklara baðlýdýr. Kiþisel alan statik bir yapý olarak düþünülmemelidir, çünkü bireyler ve durumlar arasýnda farklýlýk gösterir. Kiþiler arasý mesafe, birbiriyle etkileþime giren iki birey arasýndaki iliþkinin niteliðinden etkilenmektedir. Kiþisel alanýmýz yakýnlýðýmýza göre deðiþmektedir. Kiþisel alan mahrem (özel) alan, kiþisel alan, sosyal alan ve genel alan olarak ayrýlmaktadýr. Kiþisel alanýn etkileri çok geniþ kapsamlý olabilmektedir. Ýki farklý boyutta kiþisel alana sahip iki kiþinin etkileþimi, yanlýþ anlaþýlmalara neden olabilir ve sorunlu hale gelebilir. Kiþiler arasý mesafe kültürden, kiþisel özelliklerden etkilenebilmektedir. Kiþisel alan ve yakýnlýk davranýþý alanýndaki artan bilgi birikimi, bir insanýn davranýþýný ayarlamak için fýrsatlar saðlar. Bu etkileþimleri pürüzsüzleþtirmeye ve psikolojik rahatsýzlýðý azaltmaya yardýmcý olabilmektedir. Ýnsanlar etkileþim sýrasýnda birkaç yaklaþma veya kaçýnma arasýndaki dengeyi saðlamak için çaba göstermektedir. Bu nedenle, insanlar birbirlerinin kiþisel alanlarýna sokmaya zorladýðýnda insanlar göz temasý kurmaktan kaçýnmak gibi yöntemler arasa da toplu taþýma araçlarýný kullanmak durumunda olan kiþiler, bu araçlarýn doluluðundan dolayý kiþisel alanlarýný koruyamaz hale gelmiþtir. Kiþisel alan, kiþinin duygusal iyiliðine yönelik algýlanan tehditlere karþý koruma görevi gören tampon bölge olarak iþlevsiz hale gelmektedir. Kiþisel alanýn istem dýþýnda ihlal edilmesi ve koruyamama kiþinin psikolojisinin bozulmasýna neden olabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kiþisel Alan, Ýletiþim Psikolojisi, Sosyal Psikoloji, Ulaþým
|
