Pasivasyon iþleminde çinko fosfat ve demir fosfat banyolarý sonrasýnda kaplama üzerinde meydana gelen su kaynaklý iyonik yapýlar temizlenmektedir. Fosfat kaplama sonrasý uygulanan pasivasyon iþleminin kendi baþýna metali paslanmaya karþý koruma özelliði yoktur. Boya öncesi pasivasyon iþleminin boya yapýþma kabiliyetini ve korozyon dayanýmýný arttýrdýðý literatürde belirtilmektedir. Bu çalýþmada ucuz ve kolay bulunan farklý konsantrasyonlarda organik ve inorganik asitler kullanýlarak pasivasyonu yapýlan numunelere toz boya kaplamasý yapýlarak pasivasyon kimyasallarýnýn ve uygulama þartlarýnýn boya yapýþma kabiliyetine etkisi incelenmiþtir. Yapýlan bu çalýþmada, 100x75mm ebatlarýnda galvaniz sac plakasý üzerine çinko fosfat yüzey kaplama, kimyasal pasivasyon ve elektrostatik toz boya kaplama iþlemi yapýlmýþtýr. Galvaniz sac plakalarýna çinko fosfat yüzey kaplama iþlemi sýrasýyla ön yaðlama, yaðlama, durulama, aktivasyon, çinko fosfat ve saf su ile muamele edilerek tamamlanmýþtýr. Kimyasal pasivasyon iþlemi için asetik asidin, formik asidin ve nitrik asidin farklý konsantrasyonlarýnda (kütle/hacimce %1, 3 ve 5), farklý sürelerde (20, 40 ve 60 saniye) daldýrma yöntemiyle uygulamasý gerçekleþtirilmiþtir. Pasive edilen plakalar 30 saniye boyunca saf su ile durulanmýþtýr. 105oC’ de 1 saat kurutulan numunelere toz boya kaplama yapýlmýþtýr ve 200oC’ de 10 dakika boyunca kürlenmiþtir. Kimyasal yöntemle pasive edilmiþ elektrostatik toz boya kaplý plakalarýn metal yüzeyi ve toz boya arasýndaki adezyon etkinliðinin incelenebilmesi için cross-cut, tuzlu su banyosu, sýcak su banyosu, darbe, silindirik bükme ve cupping testleri uygulanmýþtýr. Yapýlan testler neticesinde formik asit ve nitrik asit ile pasive edilmiþ plakalarda daha homojen toz boya kaplandýðý ve toz boyanýn metal yüzeyine baðlanmasýnýn etkin þekilde arttýðý görülmüþtür. Asetik asit ile pasive edilmiþ plakalar üzerinde toz boyanýn metal yüzeyine baðlanma etkinliðinin zayýf olduðu görülmüþtür.
Anahtar Kelimeler: Cross-cut, Kaplama, Pasivasyon, Toz boya
|
