Kültürel verilerin ýþýðýnda inþa edilen geleneksel evlerin tasarýmýnda mahremiyet olgusunun büyük rol oynadýðý söylemek mümkündür. Bu baðlamda seçili örneklerde yer alan geleneksel konut tasarýmýnda mahremiyetin tasarým kararlarýnýn üzerinde yapmýþ olduðu etkilerin vurgulanmasý çalýþmanýn amacýný oluþturmaktadýr. Çalýþma kapsamýnda öncelikle çalýþmanýn temelini oluþturacak literatürde bulunan mahremiyet olgusu ile ilgili kavramsal açýklamalar yapýlmýþtýr, ardýnda seçilen örnek yapýlar ve yapýlarýn yer aldýklarý bölgelerinin genel mimari özellikleri tanýtýlmýþtýr, sonra yerleþim özellikleri, açýk/yarý açýk ve kapalý mekân kurgusu, mekân/iþlev þemasý ve cephe özellikleri baðlamýnda mahremiyet olgusunun çalýþma bölgesindeki geleneksel konut tasarýmý üzerindeki etkileri vurgulanmýþtýr. Yapýlan literatür taramasýnýn sonucunda seçilen örnekler bölgedeki konutlarýn genel mimari kimliðini taþýyan, bilinirliði yüksek olan ve literatürde yer alan örneklerden seçilmiþtir. Seçilen örnekler Halep ve Þanlýurfa’dan olmak üzere sýra ile: Gazali Evi (Halep) ve Hacý Ýmam Demirkol Evi’dir (Þanlýurfa). Çalýþmanýn kapsamýný oluþturan dört ana baþlýk altýnda mahremiyet olgusunun bu yapýlarýn üzerindeki etkisi plan okumalarý, analiz ve karþýlaþtýrma yapýlarak vurgulanmaya çalýþýlmýþtýr. Sonuç olarak geleneksel konutlarda kültürel verilerin tasarým kararlarýnda büyük etkiye sahip olduðu, konutlarýn, kullanýcýlar için hem somut hem de soyut gereksinimlerini bir arada karþýlayan alanlar olarak karþýmýza çýktýðý, fakat yöresel farklýlýklar, coðrafi, iklimsel özellikler ve deðiþen kullanýcý kimliklerinin konut tasarýmý baðlamýnda mahremiyet olgusunun yarattýðý etkilerde bazý niteliksel deðiþikliklere neden olduðu görülmüþtür.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel konut, Mahremiyet olgusu, Geleneksel Halep Evleri, Geleneksel Þanlýurfa Evleri.
|
