Kentlerde ve ulaþtýrma sistemlerinde sadece engelliler için deðil, herkes için tasarým ve uygulama detaylarýndan kaynaklanan engeller bulunmaktadýr ve bu engeller kiþilerin serbest dolaþýmýný engellemekle beraber, þehrin kullaným alanlarýna ve ulaþtýrma sistemlerini kullaným düzeylerine etki etmektedir. Ulaþtýrma sisteminin varlýðý, eriþilebilirliði ve hareketliliðin mevcudiyeti kadar, kiþilerin bu sistemden ne kadar faydalanabiliyor olduðu da önemlidir. Eriþilebilirliði kýsýtlayan her bir etken kiþilerin yolculuk tercihleriyle birlikte, sosyal refah algýsýna da etki etmektedir. Bu engellerin tanýmlanmasý ve ortadan kaldýrýlmasý, sistemi kullanan tüm yolcularýn sistemden faydalanmasýný arttýracaktýr. Bu araþtýrma Ýstanbul þehir içi otobüs taþýmacýlýðý hizmet saðlayýcýsý ÝETT’de geçerli olan Engelli Yolcu Ýndirim Kartýna sahip olan engelli yolcularýn, otobüs yolculuklarýnýn her bir aþamasýnda – yolculuk baþlangýcý, yolculuk süresi ve yolculuk sonrasýnda – karþýlaþtýklarý tüm engelleri tanýmlamak amacýyla gerçekleþtirilmiþtir. Engelli bireyleri tanýmlarken iþlevsel kýsýtlýlýklara baðlý olarak belli duyusal eylemleri gerçekleþtirmede zorluk yaþayan tüm yolculara odaklanýlýrken, sonuçlar nüfus oranlarýna baðlý olarak Fiziksel veya Görsel kýsýtlýlýk yaþayan yolculara dair veriler iki ana kümede analiz edilmiþtir. Araþtýrma 16 engelli birey ile yapýlan görüþmelerde genel olarak konuþma tonunda, kiþilerin kendilerini ifade etme özgürlüðüne sahip olarak, katýlýmcýlar yönlendirilmeyerek, yarý-yapýlandýrýlmýþ anket çalýþmasý þeklinde gerçekleþtirilmiþtir. Anket katýlýmcýlarýndan gelen verilerle yolculuklarýna dair engeller ortaya çýkartýlmýþtýr. Araþtýrma için gerekli Yýldýz Teknik Üniversitesi Etik Kurul'u veri toplama araç ve yöntemlerine konu olan bilgilerde etiðe aykýrý herhangi bir bulguya rastlanmadýðýný belirtmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Engellilik, Ulaþtýrma Engelleri, Eriþilebilirlik
|
