Soðuk dövme, karmaþýk kesitli parçalarýn üretiminde kullanýlan, malzemenin iki kalýp arasýnda plastik deformasyona uðratýlarak þekillendirilmesi yöntemidir. Soðuk dövmenin tercih edilmesinin baþlýca sebepleri; oda sýcaklýðýnda uygulanabilmesi, malzeme yüzeyinde istenmeyen yapýlarýn oluþmamasý ve herhangi bir malzeme kaybý olmadan yüksek mekanik özelliklere sahip parçalarýn üretiminin saðlanmasýdýr.
Bu çalýþmada özel baðlantý perçininin simülasyon destekli üretimi için operasyon adýmlarý ve kalýplarýn 2D ve 3D modellemeleri hazýrlanarak, sonlu elemanlar programý simufact.Forming kullanýlarak operasyon – kalýp analizleri yapýlmýþ, prototip üretim gerçekleþtirilmiþtir. Ürün üretim süreçleri dikkate alýnarak ürün ve proses tasarýmý deðerlendirildiðinde bazý zorluklar bulunmaktadýr. Bunlardan ilki, ürünün çap / boy oranýnýn düþük (%66) olmasýna baðlý olarak üretim presinde kalýplar arasý transfer sýrasýnda kullanýlan penslerin yeniden tasarlanmasý ve üretim hýzýna hazýr hale getirilmesidir. Bunun için yeni tasarýmlar gerçekleþtirilmiþtir. Diðer zorluk ise Parça, kafa altýnda bulunan ve kullanýldýðý yere kaynaklanabilmesini saðlayan dairesel punta formu (Ø22 mm – yükseklik 0,75mm) barýndýrmaktadýr. Bu formun istenen ölçülerde saðlanmasý kullanýlacaðý alandaki kaynak kalitesi için büyük önem taþýmaktadýr. Simufact.forming sonlu elemanlar yazýlýmý ile gerçekleþtirilen analizler ile tasarlanan operasyonlarýn ve kalýplarýn muhtemel þekil deðiþimleri, maruz kaldýklarý yükler, parça için lif yapýsýndaki deðiþiklikler görülmüþtür. Özel kesite sahip (boy ve çap oraný (%66)) perçin baðlantý elemanýnýn tasarýmý sýrasýnda çoklu prosesler arasýnda uygun þekilde taþýnabilmesi için özel pens tasarýmý yapýlmýþtýr. Simülasyon destekli üretim ile istenen sýnýr þartlarý kapsamýnda 85 adet/dk parça üretimi saðlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Soðuk Dövme, Numerik Analiz, Sonlu Elemanlar Yöntemi
|
