Yüksek dayaným istenilen makine parçalarýnýn talaþlý imalat yöntemiyle imalatýnda genellikle çelik malzemeler çok yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Talaþlý imalat esnasýnda malzeme seçimi, tezgâh seçimi ve talaþlý imalat parametreleri talaþlý imalatýn baþarýlý bir þekilde gerçekleþtirilmesinde çok önemli olmaktadýr. Malzemelerin iþlenebilirlik performansý makine parçasýnýn iþletme maliyetini de doðrudan etkilemektedir. Talaþlý imalat esnasýnda dikkat edilmesi gereken önemli kriterlerden birisi de soðutma iþleminin etkin bir þekilde yapýlmasýdýr. Etkin soðutma, soðutma sývýsýn iyi yaðlayýcýlýk yaparak, malzemenin takým tezgâhýnda iþlenmesi esnasýnda yeterince soðutulmasý, ýsý girdisinin minimum seviyeye indirilmesi, talaþýn parçadan daha kolay uzaklaþmasýný saðlanmasý ile mümkün olmaktadýr. Bu çalýþmada, tasarýmý yapýlmýþ olan bir makine parçasýnýn, üç farklý çelik malzeme kullanýlarak, torna takým tezgâhýnda talaþlý imalatý esnasýnda farklý soðutma ortamlarý durumunda malzemelerin iþlenebilirlik performanslarý deneysel olarak incelenmiþtir. Yapýlan çalýþma sonucunda; malzemelerin talaþlý imalatý esnasýnda etkin soðutma yapýlmasýnýn malzemelerin iþlenebilirliðini önemli derecede etkilediði tespit edilmiþtir. Etkin soðutma yapýlan parçalarýn yüzey kalitesi artmýþ, iþleme esnasýnda ýsý girdisi azaldýðý için ölçüsel bozukluklar azalmýþ ve kaliteleri artmýþtýr. Etkin soðutma ile malzemelerin iþlenebilirliði iyileþtiði için kesici takým sarfiyatý azalmýþtýr bu da iþletme maliyetini düþürmüþtür. Etkin soðutma yapýlmasý durumunda, talaþlý iþlem esnasýnda ortaya çýkan talaþýn iþleme yapýlan parça yüzeyine yapýþmasýný önlemesi ve kesici uca sarmasýný engellemesi bakýmýndan malzemenin iþlenebilirliði bakýmýndan oldukça önemli olduðu tespit edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Talaþlý Ýmalat, Ýþlenebilirlik, Etkin Soðutma, Çelik Malzeme
|
