Farklý metallerin kaynaklý birleþtirmeleri özellikle güç jeneratörleri, kimya, petro-kimya, nükleer, elektronik, medikal endüstrisinde kullanýmý yaygýn bir þekilde kullanýlmaktadýr. Bir malzemeden üretilen komponentlere kýyasla bir üründe farklý metal ve alaþýmlarýnýn kullanýlabilmesi tasarým ve imalat mühendisine daha fazla esneklik saðladýðý gibi teknik ve ekonomik avantajlar da katmaktadýr. Kritik öneme sahip yerlerde pahalý malzemeler kullanýlabilirken daha ucuz malzemeler de baðlantý ve destek elemaný olarak bu malzemeye kaynaklý bir þekilde birleþtirilme ihtiyacý doðabilmektedir. Bu çalýþmada, AISI 420 martenzitik paslanmaz çelik ile AISI 2205 dubleks paslanmaz çelik saclar Nd: YAG lazer kaynak yöntemiyle birleþtirilmiþtir. Lazer kaynaklý birleþtirmeye kaynak sonrasý ýsýl iþlem uygulanmýþtýr. Kaynaklý birleþtirmenin mekanik özelliklerini incelemek için mikrosertlik ve çekme deneyleri gerçekleþtirilmiþtir. Makro ve mikroyapý karakterizasyonu ise makroskop, optik mikroskop ve SEM-EDS analizleri ile detaylý bir þekilde yapýlmýþtýr. Martenzitik paslanmaz çeliðin mikroyapýsýnda ýsýl iþlemin etkisiyle kalýntý östenitin hacim oranýn arttýðý, dubleks paslanmaz çelik mikroyapýsýnda ise östenit faz hacim arttýðý gözlenmiþtir. Isýl iþlemli martenzitik ve dubleks paslanmaz çelik ana malzemelerin ve ýsýl iþlemli kaynaklý birleþtirmenin çekme dayanýmýnýn iyileþtiði tespit edilmiþtir. Ancak, kaynaklý birleþtirmenin çekme dayanýmý ana malzemeye kýyasla daha düþük olduðu belirlenmiþtir. Makro ve mikroyapý görüntülerinde gözlenen porozite ve karbür oluþumlarý kaynaklý birleþtirmenin mekanik dayanýmýndaki düþüþe ana neden olarak düþünülmektedir. Mikroyapý incelemelerinde sigma fazý oluþumlarý ve çatlama gözlenmemiþtir.
Anahtar Kelimeler: Lazer kaynak, martenzitik paslanmaz çelik, dubleks paslanmaz çelik, mikroyapý, mekanik özellikler
|