Giriþ: Lüks bir sektör olan yatçýlýðýn iç ve dýþ mekanlarýnda günden güne tasarým sýnýrlarý zorlanarak farklý konseptler uygulanmaktadýr. Bu sýnýr tanýmayan tasarýmlarýn uygulanabilmesi adýna geliþen tenknolojinin yardýmý ile birçok farklý organik, inorganik ve hatta deneysel malzemeler kullanýlmaktadýr. Yatlarýn iç mekanlarýnda kullanýcýnýn estetik açýdan yüksek beklentilerinin 1. Sýnýf kalitede malzemelerin kullanýmý ile karþýlannmasý, ayný zamanda mekan kurgularýnýn iþlevsel ve biçimsel olabilmesi adýna iç mimarlýk anabilim dalý öne çýkmaktadýr. Bu sebeple iç mekan tasarým detaylarýna çözüm sunabilecek çeþitli 1. Sýnýf kalitede malzemeler duyusal ve teknik özellikleri bakýmýndan incelenerek iç mimarlýk ana bilim dalýnýn yaratýcýlýða ve ergonomiye dayalý bilgilerinden yararlanýlýp, hedeflenen beklentilere yönelik tasarýmlar uygulanmaktadýr. Amaç: Bu araþtýrma, ülkemizde yat iç mekan tasarýmý konusunda yapýlan akademik çalýþma ve araþtýrmalarýn sýnýrlý olmasýndan ötürü, yat iç mekan tasarýmýnda kullanýlan ve kullanýlabilecek organik, inorganik ve deneysel bazlý strüktürel ve dekoratif malzemelerin uygulama þekillerine göre alt baþlýklarda incelenerek, çeþitli duyusal ve teknik özelliklerinin ve uygulama detay çizimlerinin ve fotoðraflarýnýn derlenerek akademik veri oluþturmasý amaçlý yapýlmýþtýr. Kapsam: Yapýlan bu araþtýrmanýn evrenini yat iç mekanlarýnda kullanýlan ve kullanýlabilecek strüktürel ve dekoratif uygulamaya yönelik organik, inorganik ve deneysel malzemeler oluþturmaktadýr. Sýnýrlýlýklar: Mevcut Türkçe kaynaklarýn sýnýrlý oluþundan ötürü araþtýrmanýn büyük çoðunluðunu yabancý kaynaklardan elde edilen veriler oluþturmaktadýr. Yabancý kaynaklardan sentezlenen verileri elde etme ve tercüme etme sürecinin uzun zaman alýþý, hazýrlanan akademik çalýþmanýn oluþum süresini olumsuz yönde etkiledi. Araþtýrma süreci 13 ay sürmüþtür. Yöntem: Bu araþtýrmada iç mekan tasarýmlarýnda kullanýlan malzemeler hakkýnda daha geniþ tekniksel ve görsel bilgiye sahip olup uygulama detaylarýnýn daha doðru bir þekilde irdelenmesi adýna, yatçýlýkta uluslararasý büyük öneme sahip fuarlara baþvuruldu. Baþvurulan fuarlar; ‘’Metstrade 2016 Amsterdam, Boot Düsseldorf 2017 Düsseldorf, Metstrade 2017 Amsterdam’’ dýr. Fuarlarda bulunan çeþitli üretici firmalarla görüþülerek, örnek malzemeler alýnarak ve örnekleri alýnamayanlarý ise fotoðraflanarak, tasarýmlarda bu malzemelerin kullaným alanlarýnýn irdelenmesiyle veriler oluþturuldu. Ayrýca, fuarlarda toplanan veriler çeþitli dergi ve kitaplardan (boat international, Q2 vb) elde edilenlerle sentezlenerek, ortaya çýkartýlan akademik çalýþmanýn içeriðinin zenginleþmesi saðlandý. Bulgular: Araþtýrma sýrasýnda, yat iç mekanlarýnda kullanýlacak olan malzemelerin Loyd kuruluþlarý tarafýndan belirlenen standartlara uygun olmasý zorunluluðunda olduðu saptandý. Standartlara uygunluðu saðlayan en önemli teknik özelliklerin yangýna ve neme dayanýklýlýk olduðu keþfedildi. Bazý malzemer yapýsal olarak yangýna dayanýklý olmasa da, daha sonradan yüzeylerine yangýna dayanýklý kimyasalla apreleme iþlemi yapýlarak uygun hale getirilebileceði öðenildi. Ayrýca, dengeyi korumak, hýz kaybýna ve dolayýsýyla yakýt kaybýna neden olmamak adýna hafif ve esnek malzemeler kullanmasý gerektiði sonucuna varýldý. Bu malzemeler arasýnda, petek takviyeli kompozitler, deriler, karbon, hafifletilmiþ ahþap kaplamalar, karbon fiber, paslanmaz çelik yer almaktadýr. Bir diðer bulgu ise, yatçýlýkta kullanýlan malzemelerin seçim kriterinin lüks yapýya uyum saðlamasý ve 1. Sýnýf olmasýdýr. Lüks yapýya uyum saðlayan malzemeler; deðerli taþlardan oluþan mozaikler, shagreen (vatoz derisi) gibi az bulunan ve pahalý malzemeler, lake ve yer döþemesi için kullanýlan ahþaplarýn 1. Sýnýf kalitede olmasý olarak örneklenebilmektedir. Sonuç: Çalýþma sonunda, yat iç mekan çözümlerinde kullanýma uygunluk açýsýndan duyusal ve teknik açýdan incelenen strüktürel ve dekoratif olarak uygulanan organik, inorganik ve deneysel malzemelerin yangýna dayanýklýlýk, UV dayanýklýlýðý, neme dayanýklýlýk olarak 3 temel özelliðe sahip olmasý gerektiði sonucuna ulaþýldý. Sahip olunan duyusal ve teknik özelliklerin yaný sýra, yatlarda denge unsurunun hayati oluþundan dolayý, tasarým aþamasýndayken uygulanacak malzemelerin aðýrlýklarý hesaplanarak, merkez hattýn her iki tarafýnda bulunan malzemelerin toplam aðýrlýklarýnýn eþit olmasý gerektiði sonucuna varýldý. Duyusal, teknik ve denge kriterleri elde edildikten sonra ulaþýlan bir diðer sonuç, yat iç mekanlarýnda kullanýlan malzemelerin maliyet açýsýndan daha ucuz bir alternatifi olmadýðý çünkü seçimin ‘yüksek kalite, fonksiyon ve estetik’ olmasýdýr.
Anahtar Kelimeler: Yat, Mekan, Mimarlýk, Malzeme, Strüktürel, Dekoratif, Lüks
|
