Otomotiv sektörü dünya ekonomisinde önemli yer tutan ve yoðun rekabetin yaþandýðý bir sektör haline gelmiþtir. Genel olarak otomobillerin neden olduðu çevre kirliliði ve yüksek yakýt tüketimi göz önünde bulundurulduðunda, daha hafif ve daha az yakýt tüketen araçlarýn üretilmesine ihtiyaç duyulmuþtur. Bu amaçla söz konusu sektörde kullanýlacak malzemelerin üstün þekillendirilebilirliðe ve ayný zamanda yüksek mekanik özelliklere sahip hale getirilmesi ile ilgili çalýþmalar, son yýllarda artarak sürmektedir. Geliþtirilen yeni malzemeler daha hafif ve þekillendirilebilir olmasýna raðmen yüksek dayanýmlý çelikler olarak geleneksel çeliklerin yerini almaya baþlamýþtýr. Yeni geliþtirilen malzemelerden birisi de arayer elementlerini eser miktarda içeren IF (arayer atomsuz) çelikleridir. Bu çelikler, üretim sonrasý içyapýlarýnda bulunan C, N ve O gibi arayer atomlarýnýn oranlarýnýn özel teknikler ile azaltýlmasý ve bunun yerine yapýya Ti, Nb gibi stabilize edici elementlerin katýlmasý ile elde edilmektedir. IF (arayer atomsuz) çeliklerinin kimyasal içeriði sebebiyle, tüm kaynak yöntemleri uygulanabilmektedir. Ancak hafiflik ve maliyetin yaný sýra yüksek mekanik özelliklerin de saðlanabilmesi için kaynak iþlemi düþük ýsý girdisi ile gerçekleþtirilmelidir.
Bu çalýþmada IF (arayer atomsuz) çeliði numuneleri MAG ve LASER kaynak yöntemleri ile farklý kaynak parametreleri seçilerek birleþtirilmiþtir. Kaynak sonrasýnda kaynak bölgelerinin (kaynak dikiþi + ITAB) mikroyapýlarý optik mikroskop ile (OM) incelenmiþ ve mekanik özellikler Vickers Sertlik yöntemi ile belirlenmiþtir. Elde edilen sonuçlar, seçilen kaynak yöntemlerinin üstün olan ve olmayan özelliklerini ortaya koymuþtur.
Anahtar Kelimeler: IF (arayer atomsuz) Çeliði, Laser Kaynaðý, MAG Kaynaðý, Otomotiv Sektörü
|
