Küresel nüfusun artmasýna baðlý olarak týbbi hizmetlere olan taleplerin artmasýyla bu alanlarda oluþan atýklarýn yönetimi temel çevresel sorunlardan biri haline gelmektedir. Saðlýk kuruluþlarýnda her geçen gün artýþ gösteren týbbi atýklar sadece saðlýk çalýþanlarý ve hastalar için risk oluþturmakla kalmayýp ayný zamanda, üretildikleri andan bertaraf aþamasýna kadar çevre ve insan ile de doðrudan etkileþim içerisinde olduðundan risklerin geniþ bir çevreye yayýlmasý söz konusu olabilmektedir. Özellikle günümüzün küresel mücadelesi olan pandemi süreçlerinde saðlýk kuruluþlarýnda atýk yönetiminin doðru bir þekilde yürütülmesini zorunlu kýlmaktadýr. Bu çalýþmada saðlýk kuruluþlarýndan atýk üretiminin en fazla olduðu üniversite hastanelerinin atýk yönetiminin araþtýrýlmasý amaçlanmaktadýr. Çalýþma kapsamýnda Kocaeli ili, Ýzmit ilçesinde bulunmakta olan Kocaeli Üniversitesi Araþtýrma ve Uygulama Hastanesi’nde yürütülmekte olan atýk yönetimi süreci incelenmiþtir. Hastanenin 2017, 2018 ve 2019 yýllarýndaki kiþi baþýna düþen atýk miktarlarý sýrasýyla 0,40 kg/kiþi-yýl, 0,57 kg/kiþi-yýl, 0,48 kg/kiþi-yýl olarak belirlenmiþtir. Ülkemizde ve saðlýk kuruluþlarýnda yapýlan çalýþmalar kapsamýnda çevre ve insan saðlýðý, ekonomik ve hukuki boyutu açýsýndan önemi bulunan atýk yönetiminde; kiþi baþýna düþen ve yatak baþýna oluþan atýk miktarýnýn her yýl azalmasý hedeflenmektedir. Ýncelenen atýk yönetimi verilerinden elde edilen sonuçlar istenilen boyutlarda atýk azaltýmý saðlanamadýðýný göstermektedir. Atýk miktarýný azaltmak için; çevre yönetimi birimi/çevre danýþmanlýðý veya atýk yönetimi sorumlusu tarafýndan atýklarýn önlenmesinden bertarafýna kadar olan süreci kapsayan atýk yönetimi hiyerarþisinin en iyi biçimde tasarlanarak, çalýþanlarda çevre ve atýk yönetimi konusunda bilinç oluþturulmasýna yönelik eðitim çalýþmalarýnýn geliþtirilmesi gerekliliði görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Atýk Bertaraf Yöntemleri, Atýk Yönetimi, Týbbi Atýk, Üniversite Hastaneleri, Çevre
|
