Kimyasal kirleticilerden kaynaklanabilecek çevresel tehlikeler, uzun süredir bilimsel çalýþmalarýn ilgi odaðý olmaktadýr. Son 20 yýldýr, farmasötik ilaçlar, kozmetikler ve kiþisel bakým ürünlerinin tüketimi ciddi olarak artmakta ve özelikle farmasötik ilaçlarýn kullanýmýndan kaynaklanan mikro kirleticilerin çevredeki varlýklarý ile ilgili çalýþmalar yoðun ilgi görmekte ve bertaraflarý da önem arz etmektedir. Atýk sulardan mikro kirleticilerin giderilmesi iþleminde adsorpsiyon prosesi uygun yöntemlerden olup; ilaç, gýda, boya, kimya, petrol ve bunlar gibi birçok endüstride oluþan atýklarýn yüksek verimle tutulabilmesi ve ucuz maliyetle geri kazanýlabilmesi için yaygýn olarak kullanýlan bir yöntemdir.
Atýk su arýtýmýnda kolay temin edilen ve atýk sulardaki mikro ya da makro kirleticileri tutabilen özellikteki adsorbanlarýn kullanýlmasý uygundur ve bu sebeple alümina, silika jel, gözenekliliði yüksek reçineler ve aktif karbon geleneksel adsorbanlar olarak görev almaktadýr. Günümüzde ise sentetik ve/veya doðal polimerik maddelerin organik ve/veya inorganik maddelerin ilavesi ile gözenekliliklerinin ve porozitelerinin arttýrýlmasý sonucunda adsorpsiyon iþlemlerinde kullanýlmasý ve yüksek verimde atýk su arýtýmýna imkân saðlamalarý yeni ve yenilikçi bir yaklaþým olarak karþýmýza çýkmaktadýr.
Sunulan çalýþmada, anti-enflamatuvar bir ilaç etken maddesi olan naproksenin, Spirulina platensis (SP) ile modifiye edilmiþ kitosan/polivinil alkol (KTS-PVA) biyokompoziti kullanarak atýk sulardan adsorpsiyon yöntemiyle giderilmesi incelenmiþtir. Farklý oranlarda SP içeren KTS-PVA-SP biyokompozit malzemelerin sentezlenmesi için gluteraldehit çapraz baðlayýcý olarak kullanýlmýþ, KTS-PVA-SP biyokompozitleri, içersindeki SP oraný %1-3 (aðýrlýk/aðýrlýk) oranlarda hazýrlanmýþ ve tüm biyokompozitlerin karakterizasyonu TGA, SEM, optik mikroskop ve BET analizleri ile yapýlmýþtýr. Atýk sulardan naproksen giderimine ait adsorpsiyon iþlemi için Freundlich, Langmuir, D-R, Javanovich, Harkins-Jura ve Halsey izoterm modelleri uygulanmýþ ve sonuçlar deðerlendirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Adsorpsiyon, Biyokompozit, Mikrokirletici, Naproksen
|
