Tarihçilerin en eski þehirlerden biri olarak nitelediði Kayseri, yaklaþýk 6000 yýllýk geçmiþe sahiptir. Türk kenti olmadan önce Roma Ýmparatorluðu; Daniþmentlilerin Kayseri’yi fethinden sonra ise Türkiye Selçuklularý, Ýlhanlýlar, Eratnalýlar, Karamanlýlar, Dulkadiroðullarý ve Osmanlý gibi birçok devlete ev sahipliði yapmýþ çok katmanlý bir kültür kentidir. Bu çok katmanlý kentin en derin izlerine kent merkezinde yer alan Ýç Kale ve surlarýn odak noktasý olduðu bir alanda rastlanmaktadýr. Kent içerisinde halen bir nirengi noktasý olmaya devam eden bu bölgede Kayseri þehri geliþmiþ ve yayýlmýþtýr. Cumhuriyet’in ilaný ve sonrasýndaki döneme kadar organik olarak geliþen kent, 1944 yýlýnda baþlayan planlama çalýþmalarý ile tek merkezli olarak geniþleyerek hýzlý bir deðiþim süreci yaþanmýþ ve günümüzdeki Kayseri kenti þekillenmiþtir. Bu planlama çalýþmalarý ile kent merkezi ve çeperlerinde dönüþümler yaþanmýþ ve kent, geçmiþin izlerini taþýyan çok katmanlý bir hal almýþtýr. Günümüzde, Kayseri Ýç Kalesi’nin Korunarak Kültür ve Sanat Ortamýna Dönüþtürülmesi, Sümerbank Bez Fabrikasý Yerleþkesi’nin Abdullah Gül Üniversitesi olarak yeniden iþlevlendirilmesi, Sahabiye Mahallesinin Kentsel Dönüþümü, Tavukçu Mahallesi’nin Eski Kayseri Mahallesi olarak yeniden canlandýrýlmasý projeleri ile kentin deðiþim ve dönüþüm süreçleri son 10 yýlda hýzla devam etmektedir. Yapýlan çalýþma ile Kayseri kenti genelinde, tarihsel süreklilikte bir kent okumasý yapýlarak dönüþüm alanlarý ve bu alanlara yapýlan müdahaleler irdelenecektir. Deðiþim/dönüþüm süreçleri üzerinden yapýlacak okuma ile kentin hafýzasýna ve dolayýsý ile toplumsal hafýzaya etkileri tartýþýlacaktýr. Kayseri özelinde yapýlan bu çalýþmanýn, ülke genelinde yaþanan dönüþüm süreçleri ile mekânsal ve sosyal deðiþimin bir yansýmasý olarak günümüz mimarlýk tartýþmalarýna katký sunacaðý düþünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kentsel mekân, Kayseri, Kent hafýzasý, Kentsel dönüþüm
|
