Tarihi çevre içerisinde yer alan kültür varlýklarý kent kimliði için önemlidir. Tarihi eserlerin varlýðý, kültürel ve estetik deðerleriyle birlikte hem gelecek kuþaklara aktarýlmasý hem de kültürel etkileþimi saðlamasý amacýyla gerekmektedir. Bu eserler kentsel bellekte yer edinmiþ olmalarý sebebiyle uygun müdahale yöntemleriyle korunmalýdýr. Bir yapýnýn tarih ve kültür içerisinde olmasý onun nasýl deðerlendirilmesi gerektiðini düþündürmektedir. Bu düþüncenin gelecekten günümüze aktarýlmasý içinse yapýnýn yeniden kullanýmý önem teþkil etmektedir. Müdahale yöntemlerinden olan yeniden iþlevlendirme yoluyla özellikle günümüzde iþlevini yitiren ancak tarihi özelliði bulunan yapýlarýn korunmasý saðlanmaktadýr. Tarihi yapýlara yeni bir iþlev atama, mevcut kullanýmlarý ile var olamayan yapýlarýn içinde bulunduðumuz þartlarý da düþünerek yeni kullaným alanlarý yaratarak hayatýn akýþýnda var olmasýný saðlamaktýr. Bu baðlamda tarihi çevresiyle bütünlük gösteren 19.yy da inþa edilen Trabzon eski telgraf binasý kent meydanýndaki mimari etkisinden dolayý çalýþma alaný olarak belirlenmiþtir. Bina günümüze gelene kadar birçok onarým geçirerek iþlevinde deðiþiklikler yaþamýþtýr. Hazýrlanan çalýþmanýn amacý; kent içerisinde (belleðinde) yer edinmiþ olan Trabzon eski telgraf binasýnýn tarihsel sürecini ve iþlevsel deðiþikleri ortaya koyarak korumaya yönelik deðerlendirilmesidir. Bu amaç doðrultusunda binanýn tarihi çevre içindeki yeri ve iç mekan kurgusu çalýþmanýn kapsamýný oluþturmaktadýr. Literatür taramasýyla beslenen çalýþmanýn yerinde yapýlan gözlem ve fotoðraflama iþlemleri yapýlarak analizleri oluþturulmuþtur. Yapýlan çalýþmalarýn neticesinde yapýnýn mimari özelliði ve deðiþimleri hakkýnda birtakým bulgulara ulaþýlmýþtýr. Bulgular sonucunda binanýn yeniden iþlevlendirilmesi deðerlendirilerek öneriler verilmiþtir. Bu anlamda tarihi binalarýn yeniden kullanýmý ile kent içerisindeki konumlarýnýn araþtýrýlmasý önemli bir çalýþma alaný olarak özelleþebilmektedir. Bu süreçte ortaya konulan deðiþikliklerin ve yeniden iþlevledirmenin kentsel bellek üzerinde etkisinin paralel olarak belirleyici olduðu görülmüþtür. Bu baðlamda yeniden iþlevlendirmenin tarihi yapýlarýn korunmasýnda bir girdi olarak katýlmasý gerektiði ortaya çýkmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Koruma, Yeniden Ýþlevlendirme, Trabzon, Eski Telgraf Binasý
|
