Rijit inklüzyonlar (jet-enjeksiyonu, derin zemin karýþtýrma, yerinde dökme donatýsýz kolonlar vb.) zeminlerde oturmayý azaltmak ve/veya taþýma gücünü artýrmak amacýyla kullanýlan zemin iyileþtirme tekniðidir. Rijit kolonlarda genellikle donatý kullanýlmamaktadýr. Ayrýca temel ile kolon baþlarý arasýna yerleþtirilen granüler tabaka ile derin temellerden ayýrt edilmektedir. Granüler tabaka (yük aktarým platformu) bu sistemde üst yapýdan gelen yükleri kolon üst uç bölgesine aktarmaktadýr. Bu çalýþma kapsamýnda 80 cm çapýnda 20 metre uzunluðunda, arazide yükleme deneyi yapýlan kazýða ait yük-deformasyon grafiði, sonlu elemanlar programý olan ve bu çalýþmada kullanýlan MÝDAS GTS’de zemin parametrelerinin kalibre edilmesinde kullanýlmýþtýr. Araziye ait zemin profili SPT-N deðerlerine baðlý olarak 3 tabaka halinde idealize edilmiþtir. 0-13,5 metre arasý yumuþak kil, 13,5-19,5 metre arasý siltli kum, 19,5-25,0 metre arasý kumlu çakýl olarak belirlenmiþtir. Üç boyutlu oluþturulan analiz modelinde, kolon tamamen rijit yapýsal bir eleman olarak modellenmiþtir. Kolon ile zemin arasýnda rölatif harekete izin vermek amacýyla ara yüzey elemaný kullanýlmýþtýr. 4’lü kolon grubu ve temel arasýna farklý kalýnlýklara ve elastisite modülüne sahip granüler tabaka tanýmlanarak, lineer olmayan analizler yapýlmýþtýr. Analizler sonucunda oturmanýn kazýklarýn temele baðlanmasý durumunda %92, yük aktarým platformlu sistemde ise %84 oranýnda azaldýðý tespit edilmiþtir. Ancak yük aktarým platformu kullanýlan rijit kolon baþlarýnda hesaplanan oturma miktarý, temele baðlantýsý olan kazýklara göre daha az gerçekleþmiþtir. Yük aktarým platform kalýnlýðýnýn arttýrýlmasý, kolonlarýn oturma miktarýnýn azalmasýna neden olurken, toplam oturmanýn arttýðýý görülmüþtür. Yük aktarým platformuna ait elastisite modülünün arttýrýlmasý, kolon baþlarýna aktarýlan yük miktarýný artýrmýþtýr. Bu nedenle, kolonlarda hesaplanan oturma miktarý elastisite modülünün arttýrýlmasý ile artmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Zemin, Yük Aktarým Platformu, Sonlu Elemanlar, Ara yüzey, Rijit Ýnklüzyon
|
