Günümüzde bilgisayar sistemleri her geçen gün daha fazla iþlemci ve ekran kartý gücüne ihtiyaç duymaktadýr. Analiz ve hesaplama sistemlerinde onlarca iþlemci ve ekran kartý bulunabilmektedir. Bu iþlemler sýrasýnda yoðun bir ýsý açýða çýkmakta ve ekran kartlarýnýn soðutulmasý mecburiyeti ortaya çýkmaktadýr. Bilgisayar soðutma sistemlerinde kullanýlan aksiyel fanlarýn emme ve basma tarafýndaki dirence göre saðlayabildikleri hava debileri çok deðiþken olmaktadýr. Basma taraflarýndaki akýþ direnci çok deðiþmese de, emme tarafýnda yer alan diðer yapýlarýn mesafesi hava debisini ve dolayýsýyla soðutmayý çok etkilemektedir. Emme kýsmýnda sýnýr þartlarýnýn deðiþmesine sebep olan etmen de çoðunlukla bir baþka ekran kartýnýn varlýðý olmaktadýr. Ekran kartlarýnýn birbirine yakýnlýðý, soðutma havasýnýn debisi, sýcaklýðý, hava akýþ yönleri gibi birçok parametrede deðiþime sebep olmaktadýr. Literatürde elektronik kartlar ýsýtýlmýþ plakalar olarak modellenmektedir. Literatürdeki tüm çalýþmalarda kartlar yere paralel ya da dikey yerleþtirilse de ya doðal taþýným ya da soðutma havasý akýþ yönü kartlarýn dizilimine paralel olacak þekilde zorlanmýþ taþýnýmla problemler ele alýnarak optimum kart mesafesini belirlemek amacýyla ýsý transfer þekilleri incelenmiþtir. Hiçbir çalýþmada aksiyel fanlar ile kartlarýn üzerine dik bir þekilde hava üflenerek soðutulan bir modelleme yapýlmamýþtýr. Bu çalýþmada aksiyel fanlarýn emiþ tarafýnda diðer kartlar yüzünden oluþan direnç sebebiyle fanlarýn çalýþma noktalarýnýn deðiþimi ve kartlar arasý mesafenin soðutma üzerindeki etkisi deneysel ve nümerik olarak incelenmiþtir. Kartlar arasýndaki mesafe arttýkça, hava akýþ yönünde kart üzerindeki sýcaklýk artýþý azalmýþtýr ve soðutma havasý hýzý düþmüþtür. Fanlarýn ekran kartlarýna dikey üfleme yapmasý durumunda en iyi soðutma performansýný saðlayan kartlar arasý mesafe deðerleri bulunmuþtur. Yapýlan deneysel ve nümerik analiz sonuçlarýnýn birbiri ile uyumlu olduðu görülmüþtür.
Anahtar Kelimeler: Ekran kartý, Aksiyel fan, Soðutma, Zorlanmýþ taþýným, Nümerik analiz
|
