Saraylar, sadece ait oldukları dönemlerin kültürel özelliklerini değil aynı zamanda o dönemki kullanıcıların yaşam tarzlarını, sanat anlayışlarını, eşya ve mekânların üretim tekniklerini de yansıtan taşınmaz kültür varlıklarıdır. Beylerbeyi Sarayı, Avrupa’da baskın olarak uygulanan sanat akımlarının yansıması olarak süslemeleriyle İstanbul’da dikkatleri üzerine çeken sarayların başında gelmektedir. İç mimari özellikleri, mekân kurgusu, yüzeylerdeki birleşim detaylarındaki hassasiyet ve dış cephesindeki eşsiz el işçiliği ile kendini öne çıkartan Beylerbeyi Sarayı; Avrupadaki oryantalist akımın etkilerinin yanı sıra; Neoklasik, Barok, Ampir, Rönesans ve Neo-Rokoko gibi sanat üsluplarının harmanlandığı eşsiz bir zarafete sahiptir. Mimari yapısında batı ve doğu tarzlarının birlikte harmanlandığı Beylerbeyi Sarayı, plan kullanımı açısından da geleneksel Türk Evi’ndeki mekân organizasyon şemasının özelliklerini göstermektedir. Bodrum katıyla birlikte üç katlı olan yapının içerisinde 24 oda ve 6 salon bulunmaktadır. Zemin döşemelerinde kullanılan birçok halı için Mısır’dan getirtilen özel hasırlardan yapılmış hereke halıları yer almaktadır. Saraydaki salon ve odaları süsleyen Baccarat-Bohemya kristali avizeler, Avrupa ve Osmanlı üretimindeki saatler, Uzak Doğu porselenleri gibi eşsiz parçalar dikkat çekmektedir. Mobilyalarında ise ihtişama fazlasıyla yer verilerek, Batı tarzıyla işlenmiş Fransız mobilyalarının esintileri gözler önüne serilmektedir. Beylerbeyi Sarayı’nda birçok dönemin sanat anlayışını benimsemiş bu mobilyalar, günümüzde hala değerini koruyan benzersiz bir zerafete sahiptir. Bu çalışmada Beylerbeyi Sarayı’nın tarihçesi, mekân kuruluşları, iç mimari özellikleri ve farklı dönemlerde yapılan mobilyaları incelenmiştir. ORCID NO: 0009-0005-0002-4533
Anahtar Kelimeler: Beylerbeyi Sarayı, İç Mekân Tasarımı, Saray Mobilyası.
|
